مبحث15 پانزدهم مقررات ملی ساختمان(آسانسور و پله برقی)2

حداکثر مساحت قابل دسترسی کابین تعداد مسافرین آسانسور حداکثر مساحت قابل دسترسی کابین تعداد مسافرین آسانسور مترمربع نفر مترمربع نفر 28/0 1 87/1 11 49/0 2 2/1 12 60/0 3 15/2 13 79/0 4 29/2 14 98/0 5 43/2 15 17/1 6 57/2 16 31/1 7 71/2 17 45/1 8 85/2 18 59/1 9 99/2 19 73/1 10 13/3 20   جدول 15-2-3-2-2ب حداقل مساحت کابین متناسب با تعداد نفرات*     15-2-3-2-1  برای جلوگیری از اضافه بار (بیش از ظرفیت آسانسور)، مساحت کابین باید محدود گردد، بدین منظور ضمن توجه به ابعاد داده شده برای چاه آسانسور (پیوست 2)، توجه به جداول

    
 (15-2-3-2-2 الف و 15-2-3-2-2 ب و حداکثر و حداقل مساحت مجاز داخل کابین الزامیست می باشد. 15-2-3-2-2  در صورتی که بیش از یک آسانسور دریک چاه وجود داشته باشد، باید دیواری مابین قطعات متحرک دو آسانسور مجاور اجرا شود که از پایین ترین نقطه توقف کابین یا محل استقرار قطعات متحرک در چاهک شروع شده و تا ارتفاع 5/2 متر بالاتر امتداد یابد. 15-2-3-3  سازه و دیواره ها و سقف چاه آسانسور 15-2-3-3-1  دیواره ها و تیغه های پوشاننده چاه آسانسور(ها) باید از مصالح مقاوم در برابر آتش (تحمل حداقل یک ساعت) ساخته شوند که در اثر حرارت، گاز و دود خطرناک از آنها متصاعد نشود و عامل گرد و غبار نباشند .  در صورتیکه دیواره های چاه آسانسور از شیشه ساخته شوند مقاومت در برابر حریق ملاک نمی باشد ولی باید این شیشه ها از نوع لمینیت شده حداقل با ضخامت 10 ملیمتر باشد . 15-2-3-3-2  کل بارهای استاتیک و دینامیک قطعات ثابت و تجهیزات متعلق آسانسور(ها)، بعلاوه ظرفیت آن بر سقف چاه آسانسور وارد می شود، لذا نیروهای وارده به این سقف، باید محاسبه شده و در طراحی سازه و سقف چاه ملحوظ گردد. 15-2-3-3-3  هنگام عملکرد اضطراری ترمز ایمنی، مجموع وزن کابین خالی بعلاوه 25/1 برابر ظرفیت با سرعتی حداقل 15/1 برابر سرعت نامی و شتاب منفی متناسب با نوع ترمز ایمنی بر روی ریلهای راهنما متوقف می گردد. هر چند که عمده نیرو به ریلهای راهنما وارد می شود ولی به دلیل اتصال آنها به سازه و وجود نیروهای جانبی، سازه آسانسور نیز باید قدرت تحمل این نیروها را داشته باشد، لذا تأثیر این نیروها باید در محاسبات سازه منظور گردد. 15-2-3-3-4 در کابینهای دارای در، سطح داخلی دیوار(های) چاه آسانسور در سمت ورودی(های) کابین باید صاف و بدون برجستگی و یا فرورفتگی باشد. و در صورت وجود این برجستگی طبق شکل (15-2-3-3-4) باید با زاویه 60 درجه نسبت به سطح افق پوشانده شود. 15-2-3-3-5  سطح داخلی دیواره چاه آسانسور در سمت ورودی طبقات کابینهای بدون درب باید کاملا" صاف و بدون برجستگی یا فرورفتگی باشد. 15-2-3-3-6  سطح داخلی دیواره های چاه آسانسور باید با مصالح مناسب به گونه ای پوشانده شوند که کمترین خلل و فرج را دارا باشد (سیمانکاری صاف یا سفیدکاری). 15-2-3-3-7  چاه باید منحصرا" برای آسانسور باشد، نصب و عبور هرگونه لوله، کابل، سیم و تجهیزات دیگر در چاه آسانسور، بجز سیم کشی و لوله های برق مربوط به سیستم روشنایی چاه و کابلهای برق مخصوص آسانسور داخل چاه آسانسور، ممنوع است.   شکل 15-2-3-3-4  سطح داخلی دیواره چاه در سمت ورودی طبقات 15-2-3-3-8  روشنایی چاه: روشنایی چاه آسانسور باید به نحو مطلوب تأمین گردد. دو عدد چراغ در فاصله 5/0 متر از بالاترین و پایین ترین نقطه چاه و مابقی چراغها به فواصل حداکثر 7 متر با حفاظ و قابلیت روشن و خاموش شدن از موتورخانه و چاهک باید نصب شود. 15-2-3-3-9 مدار تغذیه سیستم روشنایی موتورخانه، روشنایی چاه و پریزهای برق باید طوری در نظر گرفته شود که در صورت قطع مدار تغذیه آسانسور به منظور تعمیرات احتمالی و موارد دیگر، مدار تغذیه آنها برقرار بماند. 15-2-3-3-10  وزنه تعادل و کابین باید در یک چاه باشند. 15-2-3-4  تأثیرات آسانسور بر سازه ساختمان 15-2-3-4-1  نیروهای استاتیکی و دینامیکی ناشی از وزن و حرکت آسانسور باید در محاسبه و طراحی سازه ساختمان مدنظر قرار گیرند. 15-2-3-4-2  تأثیرات دینامیکی ناشی از ارتعاش موتور آسانسور باید در محاسبه و طراحی سازه ساختمان و سازه نگهدارنده آسانسور در نظر گرفته شود. 15-2-3-4-3  تأثیرات ناشی  از ضربات وارد از حرکت و ترمز آسانسور و نیز برخورد آن با کف چاهک باید در محاسبه و طراحی سازه ساختمان و سازه نگهدارنده آسانسور در نظر گرفته شود. 15-2-3-4-4  سازه نگهدارنده آسانسور باید برای مقاومت در برابر زلزله های با ریسک بالاتر و یا حداقل معادل درجه خطر زلزله ساختمان اصلی محاسبه و طراحی شود. 15-2-3-4-5  رعایت ضوابط و مقررات مبحث ششم «بارهای وارده بر ساختمان» الزامی است. 15-2-3-5  موتورخانه 15-2-3-5-1  بهترین محل جانمایی موتورخانه در بالای چاه آسانسور است هر چند که ممکن است بدلیل پاره ای محدودیتها، موتورخانه در پایین یا کنار چاه آسانسور باشد، فضای موتورخانه باید به اندازه ای باشد که امکان جای دادن تجهیزات ، فضای مناسب جهت تردد ایمن افراد مجاز و تعمیرات احتمالی را دارا باشد . (شکل 15-2-3-5-1) شکل 15-2-3-5-1  فضای موتورخانه و تجهیزات مربوطه 15-2-3-5-2  ابعاد موتورخانه باید طبق نقشه ها و جداول پیوست 2 طراحی و اجرا گردد. در صورت عدم امکان لحاظ هر یک از این ابعد در طراحی موتورخانه، موارد زیر باید رعایت شود: الف: حداقل فضای باز در جلوی تابلوهای کنترل آسانسور 700 میلیمتر باشد. ب : حداقل فضای باز در اطراف تجهیزات ثابت 500 میلیمتر باشد. ج : حداقل فضای باز در اطراف تجهیزات در حال چرخش 600 میلیمتر باشد. د :  حداقل ارتفاع موتورخانه از محل استقرار ماشین آلات 1800 میلیمتر باشد. ه :  حداقل ارتفاع از روی قطعات در حال چرخش تا زیر سقف موتورخانه 300 میلیمتر باشد. و :  در صورتیکه اختلاف ارتفاع بین سطوح داخل موتورخانه بیش از 500 میلیمتر باشد سطح بالاتر باید با نرده محصور شود و برای دسترسی به آن نردبانی تعبیه شود. 15-2-3-5-3  در صورتی که موتورخانه برای بیش از یک آسانسور استفاده شود حداقل ابعاد موتورخانه مشترک از جدول (15-2-3-5-3) محاسبه گردد.   نحوه جانمایی   کنار هم مقابل هم مساحت کف عرض عمق فاصله بین دو چاه روبرو + جدول 15-2-3-5-3  حداقل ابعاد موتورخانه مشترک -  آسانسورهای کششی، به استثناء آسانسورهای مسکونی کم تردد .    = مساحت موتورخانه - پیوست 2  = عرض موتورخانه -  پیوست 2  =  عرض چاه -  پیوست 2  = عمق موتورخانه -  پیوست 2  = عمق چاه -  پیوست 2  = تعداد آسانسورها-  در صورت فرد بودن به عدد زوج بعدی گرد شود. 15-2-3-5-4  بازشوی در موتورخانه باید دارای حداقل 900 میلیمتر عرض و 1900 میلیمتر ارتفاع باشد. بازشوی درب باید به سمت بیرون , دارای قفل و کلید مطمئن و در اختیار افراد صاحب صلاحیت باشد. راه عمومی برای ورود به موتورخانه و محل فلکه ها باید : الف- دارای وسیله روشنایی دائمی مناسبی باشد . ب- تردد از آن تحت هر شرایظی با ایمنی کافی و بدون نیاز به داخل شدن در محوطه های خصوصی فراهم باشد . راههای دسترسی به موتورخانه و خود ورودیها باید حداقل 8/1 متر ارتفاع داشته باشند. در صورت وجود پاخور با ارتفاع کمتر از 4/0 متر این اندازه گیری از کف به عمل میاید . بطور کلی بهتر است دسترسی اشخاص به موتورخانه و محل فلکه ها ترجیحا" از طریق پله ها انجام گیرد وچنانچه نصب راه پله امکان پذیر نباشد, استفاده از نردبان تحت شرایظ زیر ضروری می باشد: الف- معرض خطر لغزش و واژگون شدن نباشند. ب- در موقع قرار گرفتن در محل زاویه  ای بین 70 و 76 درجه با افق داشته باشند, مگر اینکه بصورت ثابت بوده و ارتفاعشان از 5/1 متر کمتر نباشد . پ- باید منحصرا" بمنظور چنین استفاده ای بوده و همواره درمجاورت محل دسترسی نگهداری شوند, پیش بینی های لازم به این منظور ضروری می باشد . ت- نزدیک به انتهای نردبان باید یک یا چند دستگیره بسهولت قابل دسترسی باشند قرار گیرد . ث- پیش بینی نقاط اتصال قبل از گذاشتن نردبان باید صورت گیرد .   15-2-3-5-5  برای جلوگیری از سقوط اجسام خارجی به داخل چاه مانعی به ارتفاع 50 میلیمتر در اطراف مجاری باز کف موتورخانه ایجاد شود. 15-2-3-5-6  در صورتی که نتوان از پله های معمول برای دسترسی به موتورخانه استفاده نمود، باید نردبان اختصاصی ایمن و غیرلغزنده دائمی برای دسترسی به موتورخانه در نظر گرفت. 15-2-3-5-7  به منظور جابجایی تجهیزات باید مونوریلی دائمی در سقف موتورخانه پیش بینی شود در غیر این صورت باید قلابی در مرکز چاه آسانسور در زیر سقف موتورخانه نصب گردد به طوری که بارهای وارده مطابق جدول (15-2-3-5-7) را تحمل نماید. ظرفیت آسانسور تا حداکثر باز استاتیکی وارده به قلاب 1000 کیلوگرم 1500 کیلوگرم 2500 کیلوگرم 2000 کیلوگرم 2500 کیلوگرم > با مشورت شرکت سازنده و طراح آسانسور جدول 15-2-3-5-7  بار وارده به قلاب سقف موتورخانه 15-2-3-5-8  روشنایی داخل موتورخانه باید بمیزان حداقل 200 لوکس در کف تأمین گردد. همچنین حداقل یک پریز در موتورخانه باید نصب گردد. 15-2-3-5-9 دمای فضای داخل موتورخانه حتی در زمان کارکرد آسانسور باید بین 5+ تا 40+ درجه سانتیگراد باشد. 15-2-3-5-10  مهندسین طراحی باید نقشه جانمایی و مجموع نیروهای وارده به کف موتورخانه و تجهیزات و نصب شده را محاسبه یا از شرکتهای معتبر آسانسور اخذ نمایند و با در نظر گرفتن ضرایب ایمنی لازم محاسبات را کنترل نموده ضمن بررسی هرگونه ضعف در اثر سوراخها و شکافها از استحکام سازه اطمینان یابند. 15-2-3-5-11  در صورتیکه سرعت آسانسور بیش از 5/2  متربر ثانیه باشد موتورخانه باید در بالای چاه آسانسور باشد. 15-2-3-5-12  باید از موتورخانه فقط برای استقرار تجهیزات آسانسور استفاده شود و اگر ابعاد آنها مطابق مقررات این مبحث باشد جزء بنای مفید ساختمان محسوب نمی شوند. 15-2-3-6  چاهک:  فاصله بین کف پایین ترین توقف تا کف چاه آسانسور را چاهک می گویند. 15-2-3-6-1  ارتفاع چاهک طبق نقشه های و جداول پیوست 2 باید  طراحی و اجرا شود. هنگام طراحی ستونها و فونداسیون اطراف چاهک دقت شود که ابعاد چاهک باید دقیقا" هم اندازه چاه باشد و فونداسیون پایه ستونهای اطراف چاه آسانسور پایین تر از عمق مورد نیاز چاهک طراحی و اجرا شوند. 15-2-3-6-2  در صورتیکه امکان هرگونه دسترسی به زیر چاه آسانسور وجود داشته باشد . یعنی زیر چاهک آسانسور خالی باشد باید علاوه بر تقویت سازه کف چاهک، وزنه تعادل مجهز به سیستم ترمز ایمنی مستقل شود یا ستون محکمی در امتداد مرکز وزنه تعادل از کف چاهک تا زمین امتداد یابد. 15-2-3-6-3  چاهک باید از نظر نفوذ رطوبت به داخل دارای عایق بندی مناسب بوده، کف آن سیمانکاری یا با موزائیک غیرلغزنده پوشیده شود و نردبان مناسبی با فاصله کم از دیواره چاه بنحوی که با قطعات متحرک فاصله مناسبی داشته باشد، در آن کار گذاشته شود. 15-2-3-6-4  در صورتیکه چاه آسانسور مشترک باشد باید این چاهک ها به نحو مقتضی از کف چاهک تا ارتفاع 5/2 متر جداسازی شوند و بتوان بصورت ایمن از طریق هر ورودی به چاهک مربوطه رفت و آمد نمود. 15-2-3-6-5  ضربه گیرها یا ستونهای نشیمنگاه در فضای داخلی چاهک و پائین ترین حد مسیر حرکت کابین و وزنه تعادل می گیرند، این ضربه گیرها یا ستونها باید به نحوی درکف چاهک نصب یا اجرا شوند که پس از برخورد کابین با وزنه تعادل به آنها و فشرده شدن کامل فضای خالی بعنوان جان پناه به ارتفاع حداقل 500 میلیمتر به ابعاد 500*600*1000 میلیمتر در انتهای چاهک باقی بماند. درصورتیکه دسترسی به وزنه تعادل بصورت اتفاقی امکان پذیر نباشد نیازی به پایه ستون ضربه گیر وزنه تعادل نمی باشد , بعنوان مثال در صورت استفاده از صفحات مشبک بعنوان حائل بین وزنه تعادل و کابین در فضای چاهک .   15-2-3-7  درهای طبقات، درها و دریچه های اضطراری و بازدید 15-2-3-7-1  حداقل ارتفاع مفید ورودی کابین در طبقات برای ورود عادی باید 2 متر باشد. 15-2-3-7-2  درهای طبقات باید پس از نصب ریلهای راهنما طبق نقشه های موردنظر بصورت کاملا" شاقول نصب شوند و هیچگونه شکاف یا جای باز غیرمعمول نداشته باشند. 15-2-3-7-3  نصب هرگونه در اضافه بجز درهای مخصوص طبقات در ناحیه ورودی به کابین ممنوع می باشد.   15-2-3-7-4  در آسانسورهایی که فاصله بین دو طبقه متوالی آن بیش از 11 متر باشد یک درب اضطراری باید در محل مناسب در نظر گرفته شود بطوریکه فاصله آنها حداکثر 11 متر باشد. 15-2-3-7-5   درهای بازرسی باید دارای حداقل ارتفاع 4/1 متر و حداقل پهنای 6/0 متر باشند. - درهای اضطراری باید حداقل ارتفاع 8/1 متر و حداقل پهنای 35/0 متر باشند . - دریچه های بازدید باید دارای حداکثر 5/0 متر و حداقل پهنای 5/0 متر باشد . - کلیه دربها و دریچه های فوق الذکر باید به قفل ایمنی طبق مقررات بند ( 15-2-3-7-6 ) مجهز باشند. 15-2-3-7-6  نحوه باز و بسته شدن درها و دریچه های اضطراری چاه آسانسور باید به گونه ای باشد که از سمت بیرون بدون کلید باز نشوند ولی از داخل براحتی و بدون نیاز به کلید باز و بسته شوند. همچنین در محل قفل، مدار الکتریکی توسط شرکتهای سازنده آسانسور طراحی و نصب گردد که هنگام باز شدن آنها کارکرد عادی آسانسور متوقف شود. 15-2-3-7-7  برآمدگی یا فرورفتگی های پشت درهای طبقات (در وع بدون در کابین، سمت چاه آسانسور) نباید به نحوی باشد که سبب گیر کردن ناخواسته دست یا لباس یا هرگونه شیء خارجی گردد. حداکثر ناصافی مجاز 5 میلیمتر می باشد. 15-2-3-7-8  هیچگونه در، دریچه اضطراری و تخلیه هوا در سمتی که وزنه تعادل قرار می گیرد، تعبیه نگردد. 15-2-3-7-9 دریچه اضطراری برای ورود به بالای کابین در زیر سطح سقف چاه یا یکی از دیواره های چاه از فضای موتورخانه به ابعاد 6/0*6/0 متر باید تعبیه شود که بازشوی آن به بیرون چاه بوده و دارای قفل ایمنی طبق بند (15-2-3-7-6 ) باشد. 15-2-3-7-10 حداقل ارتفاع کف به کف دو طبقه متوالی در هر سمت چاه آسانسور (آسانسورهای با در روبرو شامل این مورد نمی گردد و بصورت مجزا درنظر گرفته می شود) برای تعبیه در طبقه آسانسور طبق جدول (15-2-3-7-10) می باشد و طبقاتی که ارتفاع آنها کمتر از ابعاد این جدول می باشد به عنوان طبقه توقف محسوب نشده و آسانسور نباید در آن طبقه توقف نماید.   کف به کف (میلیمتر) نحوه باز شدن در ارتفاع مفید در (میلیمتر) 2450   افقی 2000 2550 2100 2750 2300 3700   قائم 2300 4000 2500 جدول (15-2-3-7-10)  حداقل فاصله کف به کف طبقات با توجه به نحوه باز شدن و حداکثر ارتفاع   15-2-3-7-11  در آسانسورهای گروهی (بیشتر از 2 آسانسور کنار هم) در کف موتورخانه و در امتداد پاگرد جلوی در طبقه آخر دریچه ای برای حمل متعلقات داخل موتورخانه مانند موتور گیربکس، تابلو کنترل به توقف آخر تعبیه شود که بازشوی آن به سمت موتورخانه باشد ابعاد این دریچه متناسب با اندازه های سیستم محرکه یا وسایل سنگین داخل موتورخانه در نظر گرفته شود. همچنین قلا ب سقف یا مونوریلی در سقف موتورخانه تعبیه گردد که روی این دریچه نیز کاربرد داشته باشد. 15-2-3-7-12  طراحی و نصب درها یا دریچه ها و یا قطعات انها باید به گونه ای باشد که در اثر حوادث عادی مانند ضربه، حریق، ترکیدگی لوله های آب وغیره به داخل چاه آسانسور سقوط ننمایند.  15-2-3-8  تخلیه هوای چاه و موتورخانه 15-2-3-8-1  هوای چاهی که آسانسور(ها) را در خود جای داده و بیش از دو طبقه امتداد داشته باشد باید مستقیما" یا از طریق موتورخانه به فضای آزاد تخلیه شود. مساحت دریچه تخلیه هوا نباید کمتر از 1 درصد مساحت مقطع چاه آسانسور باشد. 15-2-3-8-2  در صورتیکه سرعت آسانسور بیش از 5/2 متر برثانیه باشد سطح تخلیه هوا باید حداقل 3/0 مترمربع باشد. 15-2-3-8-3  اگر تعداد دو یا سه آسانسور در یک چاه مشترک قرار گیرند سطح دریچه تخلیه هوا تهویه 3/0 مترمربع کافی می باشد. ولی برای چهار آسانسور می بایستی به 4/0 متر مربع افزایش یابد و به نحوی محافظت شود که از نفوذ باران، برف، پرندگان و حیوانات دیگر به چاه جلوگیری شود. 15-2-3-8-4  دریچه تخلیه هوا باید به صورت دستی عمل نماید. 15-2-3-8-5  چاه آسانسور نباید وسیله تخلیه هوای ساختمان باشد. 15-2-3-8-6  تخلیه هوای چاه هر گروه آسانسور مستقل از چاههای گروه دیگر خواهد بود. بنابراین نباید بین آنها ارتباط تخلیه هوا وجود داشته باشد. 15-2-3-9  رواداری های اجرای چاه 15-2-3-9-1  در اجرای سازه چاه آسانسور با توجه به نوع سازه و پوشش دیواره ها رواداری های ذکر شده در سایر مباحث مقررات ملی ساختمان لازم الاجرا می باشد. 15-2-3-9-2  رواداری شاقول بودن دیواره های داخل چاه آسانسور مطابق جدول(15-2-3-9-2) می با شد، در صورت عدم رعایت این اندازه ها ابعاد مفید چاه پس از کسر ناشاقولی ها ملاک عمل می باشد. ارتفاع چاه آسانسور حداکثر ناشاقولی 30 متر 25 میلیمتر 60-30 متر 25 میلیمتر بزرگتر از 60 متر 50 میلیمتر جدول (15-2-3-9-2)  حداکثر ناشاقولی ابعاد چاه آسانسور   15-2-3-9-3  در صورتی که چاه دارای چند آسانسور باشدخطوط شاقولی در سمت مجاور آسانسورها باید حداقل 200 میلیمتر فاصله داشته باشند (با در نظر گرفتن تیغه جداساز طبق شکل 15-2-3-9-3) 15-2-3-9-4  رواداری ناشاقولی درمحلهای قید شده  با حرف "L" حداکثر 25 میلیمتر است. 15-2-3-9-5  نظر به اینکه در سازه های مرتفع (برجها) تغییر مکان جانبی مجاز تحت تأثیر نیروهای باد در نظر گرفته می شود، لذا باید تمهیدات خاص برای این منظور در طراحی آسانسور مدنظر قرار گیرد.   شکل 15-2-3-9-3  خطوط شاقولی و دیواره های جداساز چاههای آسانسور   15-2-4  ملاحظات سازه ای در آسانسورها : مقررات این بخش برای طراحی سازه ای قطعات مرتبط با آسانسور در ساختمانها که شامل قطعات و اتصالات واقع در چاه، چاهک و اتاقک موتورخانه می باشند بکار برده می شود . ضوابط طراحی سازه ای اسکلت کابین آسانسور و وزنه تعادل که بر اساس استانداردهای مربوطه توسط سازنده آسانسور لازم الاجرا  است شامل این مقررات نمی باشد. 15-2-4-1  نیروهای طراحی کلیه قطعات و اتصالات سازه ای مرتبط با آسانسور باید برای مجموع وزن ماشین آلات و قسمتهای متحرک آسانسور، اثرات ضربه ای بارها و اثرات زلزله محاسبه شوند تکیه گاهها و اتصالات قطعات آسانسور به ساختمان باید برابر نیروهای فوق محاسبه شده و تغییر شکل آنها از حدود معینی که توسط آئین نامه های معتبر برای آسانسورهای مختلف تعیین شده  است تجاوز ننماید. 15-2-4-2  اثرات ضربه ای بارها: برای منظور نمودن اثرات ضربه ای بارها در آسانسورها، کلیه نیروهای ایجاد شده در اثر حرکت آسانسورها در همه جهات باید به مقدار صددرصد افزایش داده شوند. 15-2-4-3  نیروهای استاتیکی معادل زلزله بر هر قطعه باید با توجه به عوامل مؤثر بر رفتار سازه و قطعه در برابر زلزله باتوجه به ضوابط مبحث ششم «بارهای وارد بر ساختمان» و سایر منابع معتبر (مشخص شده در فهرست مراجع) محاسبه شود و در تمام جهات افقی و قائم با سایر نیروهای وارد بر قطعه و سازه ترکیب گردد.   15-2-5  ویژگیهای آسانسورهای هیدرولیک: آسانسورهای هیدرولیک در ظرفیتهای مختلف با طول مسیر حرکت کم به کار گرفته می شوند و معمولا در ظرفیتهای بالا نسبت به انواع کششی مقرون به صرفه تر می باشند، حرکت نرم و روان و قابلیت تنظیم سرعت، دقت توقف در تراز طبقه، شروع و خاتمه حرکت بدون شوک از مزایای این این نوع آسانسورها می باشد. عدم نیاز به پیش بینی موتورخانه در بالای چاه و امکان قرار دادن آن در فضای دورتری از چاه نیز از مزیتهای این نوع می باشد. سیستم محرکه آسانسورهای هیدرولیک می تواند از نوع مستقیم یا غیرمستقیم باشد در نوع مستقیم جک مستقیما" به یوک کابین متصل می گردد و در نوع غیرمستقیم از طریق حرکت سیم بکسل متصل به یوک کابین موجب جابجایی آن می شود. 15-2-5-1 در صورتیکه سیستم از نوع مستقیم باشد جک باید دارای شیر اطمینان مخصوص باشد در صورتیکه از نوع غیرمستقیم باشد کابین باید مجهز به سیستم ترمز اضطراری (پاراشوت) و گاورنر باشد. 15-2-5-2  در صورتیکه بیش از یک جک برای جابجایی کابین بکار رود باید بنحوی به همدیگر مرتبط شوند که فشار روغن آنها همواره یکسان باشد . 15-2-5-3  در صورتیکه آسانسور هیدرولیک از نوعی باشد که نیاز به حفر چاه جهت استقرار جک باشد باید پیش بینی لازم جهت حفر این چاه به عمل آید. 15-2-5-4  چاه جک (در صورت وجود) باید نسبت به نفوذ آب مقاوم شده و با دقت شاقولی 25 میلیمتر در ارتفاع 3 متر اجرا گردد. 15-2-5-5  ابعاد چاه، کابین و موتورخانه آسانسورهای هیدرولیک در پیوست 2 آمده است . ابعاد و نحوه اجرای چاه جک و یا سازه های مختلف اطراف چاه آسانسور (متناسب با نوع جک و سیستم حرکت کابین) باید از شرکتهای معتبر آسانسور اخذ شود. 15-2-5-6  سایر الزامات مانند محاسبه تعداد، ظرفیت، جابجایی که برای آسانسورهای کششی مقرر شده برای آسانسورهای هیدرولیک نیز لازم الاجرا می باشد.   15-2-6  آزمایش و تحویل گیری 15-2-6-1  آسانسور(ها) پس از نصب و راه اندازی باید توسط مهندسین صاحب صلاحیت آزمایش و تحویل شود. 15-2-6-2  این تحویل گیری مانع از ضمانت شرکت سازنده، فروشنده و نصاب آسانسور نخواهد بود. 15-2-6-3  تا زمان عقد قرارداد نگهداری مناسب با اشخاص حقیقی و حقوقی صاحب صلاحیت، مسئولیت آسانسور(ها) با کارفرما یا بهره بردار ساختمان خواهد بود و در قبال هر حادثه ای باید جوابگو باشد. هنگام تحویل گیری آسانسور(ها) علاوه بر مواردی که قبلا" ذکر شده رعایت نکات زیر کاملا" الزامی است. 15-2-6-4  کابین باید در تراز هر طبقه توقف نماید و در حین ورود و خروج مسافر یا بار در آن تراز باقی بماند. 15-2-6-5  رواداری توقف کابین از سطح تراز ورودی نباید از  میلیمتر بیشتر شود. 15-2-6-6  در صورتیکه به دلیل ظرفیت سنگین و یا ارتفاع زیاد و یا هر دلیل دیگر کابین بعد از کم یا زیاد شدن مسافرین و بار، تغییر سطح دهد و از رواداری مجاز تجاوز نماید باید مکانیزم تراز طبقه شدن مجدد به سیستم اضافه شود. 15-2-6-7  کابین نباید هنگام حرکت به سمت بالا یا پایین لرزش یا تکان داشته و صداهای سایش یا غیرمعمول بدهد. 15-2-6-8  قوه محرکه آسانسور باید کمترین لرزش و صدا را داشته باشد و با بالانس کردن صحیح و نصب لرزه گیرهای مناسب از به وجود آمدن و انتقال این موارد به سازه ساختمان جلوگیری شده باشد. 15-2-6-9  در مواقع قطع برق، باید بتوان بطور دستی کابین را به نزدیکترین طبقه رسانید تا مسافران خارج شوند، دستورالعمل نحوه عملکرد باید در موتورخانه نصب باشد. 15-2-6-10  یوک کابین باید از جنس فلز و استحکام آن توسط سازنده تضمین شده باشد. 15-2-6-11  درهای کابین و طبقات (در نوع خودکار) باید هماهنگ باز و بسته شده و در موقع باز شدن به همدیگر به متصل باشند. 15-2-6-12  ضربه ناشی از برخورد در به مانع (مخصوصا" به مسافر) نباید از 150 نیوتن بیشتر باشد. 15-2-6-13  در کابین و در طبقات در هنگام بسته بودن باید کاملا" محدوده بازشوی ورودی را پوشش داده و قفل شود (قفل ایمنی). 15-2-6-14  دگمه های زنگ اخبار و توقف اضطراری پایین ترین دگمه بوده و در ارتفاعی برابر با 890 میلیمتر نصب شوند و بالاترین دگمه نباید بیش از 1370 میلیمتر از کف کابین ارتفاع داشته باشد. 15-2-6-15  زنگ اخبار آسانسور باید مجهز به باطری قابل شارژ باشد و حتی المقدور امکان نصب زنگ کمکی در اتاق نگهبانی نیز فراهم گردد. 15-2-6-16  ترجیحا" وسیله مکالمه دو طرفه در کابین نصب شود (تلفن و ...) 15-2-6-17  درهای لولایی طبقات باید مجهز به پنجره مرئی شوند تا بودن کابین در طبقه مشخص شود. کیفیت و ابعاد این پنجره و شیشه باید طبق ضوابط استانداردهای ملی یا استانداردهای معتبر بین المللی باشد. 15-2-6-18  روشن بودن داخل کابین بطور دائم الزامی است. 15-2-6-19  تعبیه هواکش برای کابین درب دار الزامی است. 15-2-6-20  در صورتیکه کابین درب نداشته باشد باید لبه ایمنی مجهز به میکروسوئیچ و یک چشم الکترونیکی یا دو چشم الکترونیکی در آستانه ورودی کابین نصب شود. 15-2-6-21  ریلهای راهنمای آسانسور باید از جنس فولاد مخصوص بوده و استحکام و درستی انتخاب و نصب آنها توسط شرکت آسانسوری تضمین شده باشند. 15-2-6-22  در موقع تحویل گیری آسانسور باید شناسنامه مربوطه به آسانسور نیز دریافت شود و در هر قرارداد نگهداری، این شناسنامه به رویت شرکت نگهدارنده برسد  تا آخرین تغییرات اساسی در آسانسور به اطلاعات آن شناسنامه اضافه گردد. 15-2-6-23  درهای خودکار آسانسور(ها) باید با وسیله ای مجهز شوند تا در حین بسته شدن ، چنانچه مانعی در چهارچوب در باشد تشخیص داده و ضمن جلوگیری از بسته شدن بطور خودکار شروع به بازشدن نمایند و بعد از مدت چندثانیه (معمولا" 4 ثانیه) توقف مجددا" بسته شود. 15-2-6-24  دستگیره ای بر روی یک از دیواره های کابین، ترجیحا" در عقب با سطحی صاف با فاصله ای حداقل 20 میلیمتر از دیواره و در ارتفاع 900 میلیمتر از کف کابین نصب شود. 15-2-6-25  حداقل شدت روشنایی بر روی دگمه های کنترل کابین و یا راهروها، وقتی که در کابین و در طبقات باز می شوند نباید از 50 لوکس کمتر باشد و این روشنایی باید دائمی باشد. 15-2-6-26  حداکثر ارتفاع دگمه ها و نشانگرهای کابین نباید بیش از 1800 میلیمتر باشد دگمه های نشان دهنده جهت، اندازه ای برابر 18 میلیمتر خواهد داشت. نشانگر قابل رویتی برای نشان دادن اینکه تقاضای مسافر ثبت شده روی دگمه ها یا کنار آنها برای هر آسانسور باید وجود داشته باشد و پس از جواب دادن به این تقاضا باید خاموش شده یا تغییر رنگ دهد. 15-2-6-27  نشانگر رسیدن کابین به طبقه برای هر طبقه بصورت صوتی یا نوری با نشان دادن جهت حرکت آسانسور کار گذاشته شود که نشانگر نوری مذکور از هر طرف باید ابعادی حداقل به اندازه 63 میلیمتر داشته باشد و نشانگر صوتی فوق برای جهت بالا یکبار و پایین دوبار زنگ بزند. 15-2-6-28  در کلیه طبقات بجز طبقه ورودی اصلی، یک علامت تصویری با طرح استاندارد شده در مجاورت هر دگمه آسانسور نصب شود که نشان می دهد که در مواقع آتش سوزی از آسانسور استفاده نشود و راه پله خروجی و اضطراری را نشان بدهد. 15-2-6-29  اتصال زمین مناسبی برای سیستم برق آسانسور مطابق مفاد مقررات مبحث "طرح و اجرای تأسیسات برقی ساختمانها" ازمقررات ملی ساختمان در نظر گرفته شود. 15-2-6-30  در صورتیکه ساختمان به هر دلیلی قبل از تکمیل سیستم آسانسور مورد بهره برداری قرار گیرد، باید تمام نقاط دسترسی به چاه وآسانسور و موتورخانه آسانسور در برابر خطر سقوط حفاظت شوند.   15-2-7  حفاظت در مقابل آتش در اغلب آتش سوزیهای ساختمانها، آسانسورها  می توانند نقش حیاتی در تخلیه ساختمان و نجات افراد داشته باشند در حالیکه همیشه  این پیغام در آسانسورها نصب می شود که از آسانسورها هنگام آتش سوزی استفاده نشود. هنگام وقوع حریق در تمام یا قسمتی از ساختمان مشکلات تخلیه خصوصا" برای سالمندان و بیماران پیش می آید. به همین منظور توصیه می شود آسانسور در مواقع آتش سوزی در اختیار افراد ذیصلاح یا آتش نشانها قرار گیرد تا بتوانند با راندمان بیشتر عملیات تخلیه را انجام دهند. 15-2-7-1  مفاد مبحث سوم مقررات ملی ساختمان تحت عنوان محافظت ساختمان در برابر حریق لازم الاجرا می باشد. 15-2-7-2  چاه آسانسور بعنواغن یک کانال هوایی عمل می کند و لذا راهرو طبقات باید توسط درهای ضدگسترش حریق محفوظ گردد تا از نفوذ دود و آتش به چاه آسانسور و عمل نمودن چاه آسانسور به عنوان دودکش جلوگیری شود. 15-2-7-3  کابل تغذیه برق برای آسانسور باید مستقل باشد تا چنانچه در اثر آتش سوزی، اتصالی برق منجر به عمل فیوزها یا کلیدهای حفاظتی دیگر گشته و سبب قطع مدار برق قسمتهایی از ساختمان شوند، سیستم برق آسانسور همچنان متصل و فعال باشد. 15-2-7-4  در پایین ترین نقطه و یا در طبقه همکف داکت هوایی خاصی برای چاه آسانسور طراحی و ساخته شود تا در مواقع آتش سوزی و نفوذ دود به چاه آسانسور تهویه هوای تازه از داکت ممکن باشد. 15-2-7-5  داکت فوق باید به نحوی محفوظ شود تا از ورود انسان و یا حیوانات به چاه آسانسور جلوگیری شود. 15-2-7-6  در صورت الزام پیش بینی سیستم اعلام حریق در ساختمان , تمام راهروهای جلوی دربهای طبقات و موتورخانه آسانسور ( در صورت وجود ) باید به حسگر تشخیص دود مجهز شوند که به سیستم کنترل آسانسور مرتبط گردند. در صورتیکه حسگر های فوق الذکر فعال شوند درب آسانسور نباید در هیچ یک از طبقات بجز طبقه ورودی اصلی یا طبقه ای که توسط افراد مسئول ساختمان مشخص میشود، باز شوند. در صورتیکه حسگر فعال شده در طبقه ورودی اصلی باشد تمام آسانسورها باید به طبقه ای که توسط افراد مسئول ساختمان مشخص می شود منتقل شوند و قابلیت کنترل بصورت دستی را دارا باشند . 15-2-7-7  استفاده از هر نوع وسایل آتش نشانی در موتورخانه آسانسور به شرطی مجاز میباشد که خاص اطفاء حریق ناشی از تجهیزات آسانسور باشد. 15-2-7-8  انبار کردن و یا گذاشتن هر نوع مواد قابل اشتعال و یا غیرقابل اشتعال در چاه آسانسور، موتورخانه و یا چاهک آسانسور ممنوع می باشد. 15-2-7-9 در صورتیکه دیواره های چاه آسانسور از نظر مقاومت به آتش درجه بندی شده باشند، باید درهای لولایی  همان درجه و درهای اتوماتیک حداقل نصف آن درجه بندی را دارا باشند.   15-2-8  برق اضطراری: در صورتیکه وجود برق اضطراری برای یک ساختمان ضروری باشد باید حداقل یک آسانسور از هر مجموعه آسانسور در ساختمان از برق اضطراری تغذیه گردد و این خط تغذیه باید بتواند هر یک از آسانسورهای دیگر را به انتخاب تغذیه نماید. ا ین سستم باید بصورت خودکار فعال شود.   15-3   پله برقی 15-3-1  کلیات :  پله برقی (ها) وسیله ای جهت جابجایی افراد در طبقات غیرهم سطح می باشند که نسبت به آسانسور حجم جابجایی مسافر بیشتری را دارا می باشد و در اماکن عمومی نظیر فرودگاهها، مترو، پایانه ها، ساختمانهای تجاری، فروشگاههای بزرگ و ... بکار می روند.   15-3-2  حدود و دانه کار 15-3-2-1  این بخش شامل انتخاب موقعیت، تعداد، نوع، طراحی، اجرای مکان قرارگیری، بررسی مشخصات فنی و حفاظتها و ایمنی پله برقی در ساختمان می باشد. 15-3-2-2  انواع پله برقی با پله های فلزی و تسمه ای که زاویه شیب آنها بین 27 تا 35 درجه می باشد شامل مقررات این بخش می باشند.   15-3-3  تعاریف و اصطلاحات پله برقی: وسیله ای است که در مسیرحرکت افراد پیاده جهت بالا یا پایین بردن آنها در دو طبقه غیرهم سطح بکار می رود و بوسیله پله یا تسمه که توسط نیروی محرکه برقی بحرکت در آورده می شود سبب جابجایی افراد می گردد و شامل قطعات مکانیکی، الکتریکی و الکترونیکی می باشد. (شکل 15-3-3-1)   شکل 15-3-3-1  طرح کلی پله برقی   پله : به قسمتی از پله برقی گفته می شود که افراد روی آن می ایستند . معمولا" جنس آنها از آلومینیم با سطح شیاردار در جهت حرکت است. دستگیره : دستگیره ای از جنس لاستیک با الیاف مخصوص می باشد که متحرک بوده و سرعت آن با سرعت حرکت پله یکسان می باشد، افراد هنگام بالارفتن یا پایین آمدن از آن استفاده می کنند. زاویه شیب: حداکثر زاویه ای است که پله یا تسمه نسبت به سطح افق می سازد. سرعت نامی: سرعت خطی در جهت حرکت پله یا تسمه در هنگامی که باری روی آنها وجود ندارد. شانه ثابت : قطعه ثابتی در دو انتهای پله می باشد که دارای دندانه های متناسب با شیارهای روی پله یا تسمه می باشد و از ورود اشیاء خارجی به داخل شیار پله جلوگیری می کند.   15-3-4  اطلاعات اولیه طراحی: مهندسین طراح باید با استفاده از اطلاعات زیر و اطلاعات تکمیلی اخذ شده از شرکتهای معتبر سازنده نسبت به انتخاب نوع، تعدد، ظرفیت و مکان صحیح قرارگیری پله برقی(ها) اقدام نمایند و مسئولیت هرگونه اشتباهی در خصوص موارد ذکر شده بعهده آنان می باشد. 15-3-4-1  پله برقی(ها) باید در محلی قرار گیرد که بیشترین تردد مسافرین از آنجا صورت بگیرد و بدون بروز اغتشاش در مسیرحرکت عادی آن طبقه، افراد را به سطح بالاتر یا پایین تر منتقل نماید. در صورت ضرورت و عدم امکان رویت باید با علائم مناسبی افراد به سمت پله برقی(ها) هدایت شوند. 15-3-4-2  در ابتدا و انتهای پله برقی فضای غیرمحصور مناسبی در نظر گرفته شود بنحوی که مسافرین براحتی به مسیر حرکت خود ادامه داده و از ازدحام در قسمت ورودی و خروجی جلوگیری شود . حداقل عرض این فضا باید  2/0 متر از فاصله بین مرکز دو دستگیره بیشتر بوده و عمق آن از انتهای دستگیره حداقل 5/2 متر باشد. (شکل 15-3-4-2)  در صورتیکه عمق 2 متر باشد حداقل عرض باید دو برابر فاصله بین مرکز دو دستگیره باشد. 15-3-4-3  شکل "15-3-4-3" نمونه هایی از آرایش پله برقیها را نشان میدهد مهندسین طراح با توجه به شرایط و موقعیت ساختمان می توانند هر یک از این آرایش ها و یا هر آرایش دیگر را با رعایت بندهای این مقررات و مشورت شرکتهای معتبر سازنده بکار گیرند. 15-3-4-4  در مکانهای پرتردد نظیر مترو و پایانه های مسافری باید از پله های عریض استفاده نمود. 15-3-4-5  در صورتیکه پله برقی(ها) در محیط روباز استفاده می شود باید از نوعی انتخاب شود که قابلیت کار در این محیط را دارا باشد.     شکل 15-3-4-2  فضای باز در ورودی یا خروجی پله برقی   15-3-4-6  اطراف منطقه باز طبقه فوقانی می بایستی بنحوی محصور گردد که امکان سقوط اشیاء یا افراد منتفی گردد. 15-3-4-7 سرعت:  حداکثر سرعت پله برقی در صورتیکه زاویه شیب آن بیش از 30 درجه نباشد 75/0  متربر ثانیه می باشد در صورتیکه زاویه شیب بین 30 تا 35 درجه باشد حداکثر سرعت نامی 5/0  متربرثانیه می باشد. 15-3-4-8  حداقل فاصله قائم مجاز مابین نوک هر پله تا هر مانع فوقانی 30/2  متر می باشد.   شکل 15-3-4-3  آرایشهای مختلف پله برقی   15-3-4-9  زاویه شیب : زاویه شیب پله برقی نباید از 30 درجه تجاوز نماید در صورتی که حداکثر ارتفاع پله از 6 متر و حداکثر سرعت از 5/0 متر بر ثانیه تجاوز ننماید این زاویه تا 35 درجه قابل افزایش می باشد. (شکل 15-3-4-9).   شکل 15-3-4-9  زوایای شیب پله برقی   15-3-5  ویژگیهای سازه و نحوه انتخاب پله برقی 15-3-5-1  نیروهای استاتیکی و دینامیکی وارد شده از طرف پله برقی به سازه ساختمان و نیروی قابل تحمل قلابهای نصب پله برقی متناسب با عرض پله، ارتفاع، زاویه، نوع مصالح مورد استفاده توسط شرکت سازنده، متفاوت می باشد. لذا مهندسین طراح سازه باید پس از مشخص نمودن ارتفاع و زاویه و انتخاب عرض پله طبق بند 15-3-5-2، میزان نیروها و محل اثر آنها را از شرکتهای معتبر سازنده پله برقی اخذ نموده و در محاسبه و طراحی سازه لحاظ نمایند. 15-3-5-2  ظرفیت جابجایی افراد در ساعت از نظر تئوری از فرمول زیر بدست می آید (شکل 15-3-5-2). همچنین جدول (15-3-5-2) ظرفیت جابجایی برای سرعتها و عرض پله های معمول را نشان می دهد. که در آن:  = تعداد افراد جابجا شده در ساعت  = سرعت حرکت پله (متربرثانیه)   =  ضریب متناسب با عرض پله  = نفر در ساعت در صورتی که عرض پله 6/0 متر (1 نفر روی هر پله)  باشد :                                           1= K در صورتی که عرض پله 8/0 متر (5/1 نفر روی هر پله) باشد :                                  5/1  = K در صورتی که عرض پله 1 متر (2 نفر روی هر پله) باشد:                                               2 = K     شکل 15-3-5-2  تعداد افراد روی هر پله متناسب با عرض آن (ضریب K)   15-3-5-3  در طراحی محل نصب پله برقی باید پیش بینی های لازم جهت چاهک متناسب با نوع و ارتفاع پله برقی مدنظر قرارگیرد، ابعاد و ارتفاع چاهک مذکور طبق جداول شرکتهای سازنده پله برقی طراحی می گردد.   15-3-6  تأثیرات پله برقی بر سازه ساختمان 15-3-6-1  نیروهای استاتیکی و دینامیکی ناشی از وزن و حرکت پله برقی باید در محاسبه و طراحی سازه ساختمان موردنظر قرار گیرند. 15-3-6-2  تأثیرات دینامیکی ناشی از ارتعاش موتور پله برقی باید در محاسبه و طراحی سازه ساختمان و سازه نگهدارنده پله برقی در نظر گرفته شود. 15-3-6-3  رعایت ضوابط و مقررات مبحث ششم «بارهای وارد بر ساختمان» و سایر مباحث مقررات ملی ساختمان در ارتباط با محاسبه، طراحی و اجرای پله برقی الزامی است.   عرض پله (متر) سرعت نامی (متربر ثانیه) (m/s)   5/0 65/0 75/0 6/0 4500 نفر در ساعت 5850 نفر در ساعت 6750 نفر در ساعت 8/0 6750 نفر در ساعت 8775 نفر در ساعت 10125 نفر در ساعت 1 9000 نفر در ساعت 11700 نفر در ساعت 13500 نفر در ساعت جدول 15-3-5-2   ظرفیت جابجایی پله برقی   15-3-7  مشخصات فنی پله برقی 15-3-7-1  پله برقی باید قابلیت حرکت در دو جهت پایین و بالا را داشته باشد. تعویض جهت حرکت پس از تخلیه کامل افراد بعهده تکنسین مقیم و مسئول پله برقی می باشد. جهت حرکت نباید توسط مسافرین قابل تغییر باشد. 15-3-7-2  باید حداقل 2 و حداکثر 4 پله تخت در ورودی و خروجی پله برقی جهت تسهیل پیاده شدن افراد پیش بینی گردد. 15-3-7-3  نرده های پله برقی باید در دو طرف وجود داشته باشند جنس دیواره های آنها معمولا" فلز است در صورتیکه جنس این دیواره ها شیشه باشد باید از نوع شیشه ایمنی با مقاومت مکانیکی کافی و حداقل 6 میلیمتر ضخامت باشد. 15-3-7-3-1  نرده های هر دو طرف باید پس از رسیدن به سطح افقی طبقات حداقل 300 میلیمتر ادامه یابند. 15-3-7-4  شانه ثابت فلزی قابل تنظیم، با دندانه های متناسب با شکل دندانه های پله یا تسمه در قسمت ورودی و خروجی بصورت ثابت باید نصب گردد. 15-3-7-5  دستگیره روی نرده های دوطرف پله باید متحرک و هم جهت حرکت پله بوده و سرعت حرکت آن با سرعت حرکت پله با تولرانس حداکثر 2  درصد برابر باشد. 15-3-7-6  فاصله بین کناره های خارجی دستگیره و دیواره یا مانع اطراف (در صورت وجود) نباید کمتر از 80 میلیمتر باشد. 15-3-7-7  فاصله بین پله ها و یا فاصله بین پله ها و حفاظ کناری آنها نباید بیش از 5 میلیمتر باشد. 15-3-7-8  در مکانهای کم ترافیک جهت صرفه جویی انرژی و جلوگیری از استهلاک پله برقی صفحه مسطحی در جلوی ورودی یا خروجی آن تعبیه گردد که کلیه افراد هنگام ورود و خروج از روی آن عبور می کنند در زیر این صفحه احساسگرهای قابل تنظیمی نصب می شود که اگر زمان معینی (معمولا" قابل تنظیم 10 ثانیه تا 10 دقیقه) فردی از روی آن عبور ننماید حرکت پله بصورت خودکار متوقف می شود . برای حرکت مجدد کافیست فردی با وزن 15 کیلوگرم از روی آن عبور نماید در بعضی از انواع پله برقی به جای این صفحه از چشم الکترونیکی استفاده می شود.   15-3-8  حفاظتهای فنی و ایمنی 15-3-8-1  گوشه بین زیر سقف طبقه فوقانی و پله برقی می باید محافظ نصب گردد. 15-3-8-2  قبل از راه اندازی پله برقی(ها) نسبت به عملکرد کلیه سیستم های ایمنی باید اطمینان حاصل نمود. 15-3-8-3  در محل ورود و خروج دستگیره به نرده های دو طرف پله باید محافظ دست یا انگشت یا اشیاء خارجی تعبیه نمود. 15-3-8-4  در صورت بروز هرگونه خطای برقی، ترمز پله برقی باید فعال گردد و بصورت آرام حرکت پله را به طور خودکار متوقف نماید. 15-3-8-5  کنترل کننده مکانیکی سرعت(گاورنر) جهت تشخیص ازدیاد یا کاهش سرعت مجاز باید در ساختار پله برقی پیش بینی گردد. 15-3-8-6  جهت توقف اضطراری حرکت پله برقی دگمه قرمز رنگ قابل رؤیتی در گوشه پایین سمت راست ورودی و خروجی پله برقی باید نصب گردد. 15-3-8-7  در هنگام شکستن پله، گیرکردن مانعی بین پله ها یا بین پله ها و صفحه شانه ای و پاره شدن زنجیر اتصال پله ها به همدیگر باید بوسیله احساسگرهای جداگانه حرکت پله متوقف گردد. 15-3-8-8  عرض شیار هر پله از 5 تا 7 میلیمتر و عمق آن از 10 میلیمتر نباید کمتر باشد ، سطح پله باید مانع لیز خوردن افراد شود. 15-3-8-9  سرتاسر اجزاء پله برقی باید در کلیه ساعات کارکرد با روشنایی یکنواخت بیش از 54 لوکس روشن شود. 15-3-8-10  در سطح ورودی و خروجی پله برقی باید تابلوهای قابل رؤیت و مقاومی حاوی نکات ایمنی و هشداردهنده زیر نصب شوند: الف -  توجه ب -  مخصوص عبور افراد ج  -  مواظب کودکان خود باشید د -  دستگیره ها را بگیرید ه -  به کناره ها تکیه نکنید. 15-3-8-11  تمام فضاهای پله برقی که نیاز به بازرسی یا تعمیر دارند باید دارای درهایی باشند که در شرایط عادی بسته باشند.   15-3-9  حفاظت در مقابل آتش 15-3-9-1  رعایت مقررات مبحث سوم مقررات ملی ساختمان-  حفاظت ساختمان در مقابل حریق علاوه بر رعایت مقررات این بخش الزامی می باشد. 15-3-9-2  کناره ها و زیرمهاریهای اصلی پله برقی باید از مواد مقاوم به حریق ساخته شوند. یادآوری:  برای جلوگیری از نفوذ شعله های آتش یا دود می توان در نقاط باز دو طبقه درهایی را تعبیه نمود در این صورت باید این درها بنحوی ساخته شوند که به محض رسیدن مسافران براحتی به هر دو طرف قابل باز شدن باشند. 15-3-9-3  در صورت وجود درهای ضدحریق موضوع یادآوری فوق قبل از روشن شدن پله برقی، مسئول مربوطه باید از قفل نبودن این درها اطمینان حاصل نماید. 15-3-9-4  در صورتی که سیستم اعلام حریق در اطراف پله برقی تعبیه شده باشد باید به نحوی به سیستم کنترل پله برقی مرتبط باشد که هنگام عملکرد آنها، پله برقیهای هم جهت با ورود افراد به ساختمان متوقف شده و کلیه پله ها در جهت تخلیه افراد از ساختمان حرکت نمایند.   15-3-10  تحویل گیری و نگهداری 15-3-10-1  مسئولیت کارکرد صحیح، ایمن و مداوم پله برقی(ها) پس از نصب و راه اندازی بعهده شرکت سازنده یا پیمانکار فروشنده آن می باشد ولی مهندسین یا مسئولین بهره برداری یا کارفرما باید طبق مفاد این مقررات و سایر مورد ایمنی و فنی مندرج در مشخصات فروشنده، پله برقی را تحویل بگیرند و در این زمینه مسئولیت دارند. 15-3-10-2  در صورتی که هر یک از موارد مندرج در این مقررات توسط فروشنده یا شرکت سازنده پله برقی و یا موارد ساختمانی رعایت نشده باشد تحویل گیری پله برقی غیرقابل قبول است. 15-3-10-3  پس از تحویل گیری پله برقی، نگهداری و سرویس های منظم آن باید بعهده شرکتهای ذیصلاح گذاشته شود. هرگونه اشکال ناشی  از عدم سرویس بعهده نگهدارنده می باشد و در صورت عدم عقد قرارداد نگهداری مسئولیت بعهده مسئولین ساختمان یا نمایندگان قانونی آنها می باشد.   15-4  پیاده رو متحرک 15-4-1  کلیات :  پیاده رو(های) متحرک وسیله ای جهت انتقال افراد در سطوح هم تراز یا اختلاف ارتفاع کم می باشند، سهولت انتقال افراد پیاده همراه با کودک یا چرخهای دستی خرید یا انتقال افراد ناتوان با صندلی چرخدار یا بدون آن، هدایت افراد به مکانهای خاص در فروشگاهها و نمایشگاهها از مزایای این وسایل می باشد. پیاده رو(های) متحرک در فرودگاهها، پایانه های مسافری، پارکینگ های خودرو، فروشگاهها، نمایشگاهها اماکن دیدنی و زیارتی و ... کاربرد دارد.   15-4-2  حدود و دامنه کار 15-4-2  اطلاعات اولیه طراحی : مهندسین طراح باید با استفاده از اطلاعات مندرج دربند 15-3-4  و اطلاعات تکمیلی اخذ شده از شرکتهای معتبر سازنده نسبت به انتخاب نوع، تعداد، ظرفیت و مکان صحیح قرارگیری پیاده رو(های) متحرک اقدام نمایند و مسولیت هر گونه اشتباهی در خصوص موارد ذکر شده بعهده آنان می باشد. 15-4-2-1   انواع پیاده رو متحرک که قابلیت انتقال افراد پیاده را داشته باشد شامل این بخش از مقررات می باشد که علاوه بر رعایت کلیه مقررات مندرج در بخش 15-3  در خصوص پله برقی رعایت بندهای زیر برای پیاده روهای متحرک الزامی است.   15-4-3  زاویه شیب : زاویه شیب پیاده رو متحرک حداکثر 12 درجه نسبت به سطح افق می باشد. (شکل 15-4-3) 15-4-4  محاسبه ظرفیت جابجایی افراد در پیاده رو(های) متحرک از فرمول مندرج در بند 15-3-5-2 بدست می آید. ضریب K در صورتی که عرض پیاده رو متحرک 20/1 متر (1.20) باشد 5/2 می باشد. 15-4-5  سرعت نامی پیاده رو متحرک حداکثر 75/0 متر بر ثانیه می باشد. 15-4-5-1  تحت شرایط خاصی سرعت نامی تا 9/0 متر بر ثانیه قابل افزایش است در این صورت نباید عرض پیاده رو متحرک از 10/1 متر بیشتر باشد. 15-4-6  در صورتی که زاویه شیب بیش از 6 درجه باشد، پیاده رو متحرک در سطح فوقانی حرکت حداقل مسافت 4/0 متر را با زاویه شیب کمتر از 6 درجه طی نماید. در صورتی که سرعت طبق مقررات بند 15-4-5-1  باشد این مسافت حداقل به 6/1 متر افزایش می یابد.   شکل 15-4-3  زوایای شیب پیاده روهای متحرک     پیوست یک     نمونه اطلاعات فنی آسانسور       " نمونه شناسنامه اطلاعاتی آسانسور "   نوع آسانسور:  مسافربر□      باربر□          برانکاردبر□        تخت بر□          انواع دیگر:  ................. ظرفیت :  ........................... کیلوگرم  ............نفر. سرعت :  ........................... تعداد طبقات : ..................   شماره طبقات : ................. تعداد بازشو: ......................... نوع کنترل سرعت : دو سرعته□          ACVV □            □VVVF      سایر موارد: ......................... طول مسیر حرکت :  ......................متر       طول کل :  .....................متر سیستم آویز : 1:1 □              1:2 □       انواع دیگر : ...........................   کابین: عرض .........................میلیمتر        عمق:  .......................... میلیمتر ارتفاع : ......................... میلیمتر نوع درب کابین : ............................   سیستم ایمنی درب کابین : ............................ روشنایی کایبن : ............................  نحوه اعلام خطر : ............................   تجهیزات داخل چاه :  ریل کابین : .........................   ریل وزنه : ......................... تعداد ریلها : ......................... سیم بکسل : نوع و نحوه بافت: .............................      نام کارخانه و کشور سازنده : ............................. تعداد رشته : ............................  طول هر رشته : ............................ تراول کابل: نام کارخانه و کشور سازنده :  .............................  طول و تعداد رشته : .............................. مشخصات کادر وزنه و وزنه های تعادل : مشخصات و نوع ضربه گیر کابین: مشخصات و نوع وزنه تعادل : تجهیزات برقی و ایمنی: نام و کشور سازنده موتور: ..................... ولتاژ: ............ولت- تعداد فاز  ......... قدرت : .........................  کیلووات-  نوع و تعداد فاز فن ......................... ولتاژ فن : ......................... ولت-  شماره سریال : ............................. نام و کشور سازنده گیربکس : .............................  نوع گیربکس : ............................. شماره سریال : .............................. نوع ترمز موتور گیربکس : ............................... ولتاژ : ......................... ولت مشخصات تابلو فرمان: رله ای□              میکروپروسسور□       سایر انواع : ...................................... ذکر کلیه حفاظتهای تابلو ......................... مشخصات فنی تابلو ......................... گاورنر: نام و کشور سازنده : ......................... شماره سریال : ......................... نوع سوئیچ ایمنی : ......................... فلکه و وزنه گاورنر: وزن : .............................کیلوگرم  -  نوع سوئیچ ایمنی : ............................. پاراشوت : ناو کشور سازنده : ......................... نوع پاراشوت : ......................... شماره سریال : ............................  نوع سوئیچ ایمنی : ............................   دربهای طبقات : نوع درب ......................... بازشوی درب : چپ□      راست□      بالا □     موارد دیگر : ........................... عرض : ......................... میلیمتر -  ارتفاع ......................... میلمیتر   چاه آسانسور : ابعاد : عرض: ......................... میلیمتر -  عمق : ......................... میلیمتر ارتفاع چاهک : ......................... میلیمتر-  ارتفاع اورهد (بالاسری) : ......................... میلیمتر محل دریچه های اضطراری یا بازرسی : ......................... موتورخانه : بالا □         بالا -  کنار□         پایین - کنار□        پایین -  زیر□        سایر انواع ابعاد موتورخانه : عرض : ......................... میلیمتر -  عمق : ......................... میلیمتر ارتفاع از کف : ....................... میلیمتر- ارتفاع از کف استقرار موتور گیربکس ....................... میلیمتر پیوست دو   جداول استاندارد ابعادی آسانسور پیوست دو :  جداول استاندارد ابعادی آسانسور   در این قمت ابعاد چاه، چاهک، موتورخانه و کابین آسانسور ذکر گردیده ا ست، این جدول مربوط به آسانسورهای ساختمانهای مسکونی، غیرمسکونی، بیمارستانها و آسانسورهای حمل خودرو میباشد. توضیحات: ساختمانهای غیرمسکونی به ساختمانهایی نظیر بانکها، دفاتر اداری، هتلها و ... اطلاق میشود. این جداول ابعاد آسانسورها تا سرعت 5/2 متر بر ثانیه را نشان می دهد. ابعاد مربوط به سرعتهای بالاتر باید از شرکتها و مشاورین صاحب صلاحیت اخذ گردد. سرعت 4/0 متربرثانیه فقط برای آسانسورهای هیدرولیک و سرعتهای 6/1 و 5/2 متر برثانیه فقط برای آسانسورهای کششی الکتریکی بکار می رود. آسانسورهای 300.375 و 450 کیلوگرم فقط برای انتقال عادی مسافرین بکار می رود، ظرفیت 600 کیلوگرم برای جابجایی افراد با صندلی چرخدار و آسانسور 1000 کیلوگرم در ساختمانهای مسکونی و بیمارستانها برای حمل برانکارد با دسته های قابل جدا شدن کاربر دارد. آسانسورهای 1600 و 2000 کیلوگرم برای حمل تخت های بیمارستانی در مراکز بیمارستانی و درمانی بکار می رود و ظرفیت 2500 کیلوگرم برای حمل تخت بیمارستانی بهمراه مسافرین و وسایل پزشکی کاربرد دارد. آسانسورهای کنار هم دارای چاه مشترک الف-  عرض کل چاه مشترک برابر با مجموع عرض چاههای هر آسانسور بعلاوه ضخامت دیواره ها یا سازه های جداکننده است. عرض هر دیواره حداقل 200 میلیمتر می باشد. ب -  عمق چاهک برابر با عمق سریعترین آسانسور موجود در چاه مشترک می باشد. ج - حداقل ارتفاع کف آخرین توقف تا زیر سقف موتورخانه برابر با ارتفاع استاندارد برای سریعترین آسانسور موجود در چاه مشترک می باشد.       ظرفیت به کیلوگرم ساختمان های مسکونی 300 375 450 600 1000 ظرفیت به نفر 4 نفره 5 نفره 6 نفره 8 نفره 13 نفره   کابین   عرض b1 (میلیمتر) 900 1100 عمق d1 (میلیمتر) 1000 1100 1400 2100 ارتفاع (میلیمتر) 2200   ابعاد و نوع در طبقات و کابین عرض b2 (میلیمتر) 700 800 ارتفاع h3 (میلیمتر) 2000 نوع بازشو نیمه  اتوماتیک (*)- اتوماتیک کشویی(*) یا اتوماتیک از وسط بازشو(**)     ابعاد چاه (میلیمتر) (*) عرض b3 (میلیمتر) 1400 1600 (**) عرض b3 (میلیمتر)   1800 عمق d2 (میلیمتر) 1600 1700 1900 2600     ارتفاع چاهک پایین آسانسور d3 (میلیمتر) تا 4/0 متربر ثانیه   1400 تا 63/0 متر بر ثانیه تا 0/1 متر بر ثانیه تا 6/1 متر بر ثانیه   1600 تا 5/2 متر بر ثانیه   2200   بلندی کف آخرین طبقه تا سقف چاه h1 (میلیمتر) تا 4/0 متر بر ثانیه   3600 تا 63/0 متر بر ثانیه تا 0/1 متر بر ثانیه 3700 تا 6/1 متر بر ثانیه 3800 تا 5/2 متر بر ثانیه   500   ابعاد اطاق موتورخانه آسانسورهای هیدرولیک عرض b4 (میلیمتر) 2000 عمق d4 (میلیمتر) 2000 ارتفاع h2 (میلیمتر) 2000 ابعاد اطاق موتورخانه آسانسورهای الکتریکی تا سرعت 1 متر بر ثانیه عرض b4(میلیمتر) 1600 2200 2400 عمق d4 (میلیمتر) 3000 3200 3700 4200 ارتفاع h2 (میلیمتر) 2000 ابعاد اطاق موتورخانه آسانسورهای الکتریکی تا سرعت6/1متر بر ثانیه عرض b4(میلیمتر)   2200 2400 عمق d4 (میلیمتر)   3200 3700 4200 ارتفاع h2 (میلیمتر)   2000 ابعاد اطاق موتورخانه آسانسورهای الکتریکی تا سرعت 5/2 متر بر ثانیه عرض b4(میلیمتر)   2800 عمق d4 (میلیمتر)   3700 4200 ارتفاع h2 (میلیمتر)   2600                       جدول شماره یک -  آسانسورهای مسافربر -  ابعاد مفید-  ساختمانهای مسکونی ظرفیت به کیلوگرم (2) ساختمان های غیر مسکونی (1) 600 750 1000 1200 1600 ظرفیت به نفر(2) 8 نفره 10 نفره 13 نفره 16 نفره 21 نفره   کابین   عرض b1 (میلیمتر) 1100 1350 1600 1950 عمق d1 (میلیمتر) 1400 1750 ارتفاع (میلیمتر) 2200 2300   ابعاد و نوع در طبقات و کابین عرض b2 (میلیمتر) 800 1100 ارتفاع h3 (میلیمتر) 20000 2100 نوع بازشو تلسکوپی(*)-  از وسط بازشو (**)     ابعاد چاه (میلیمتر) (*) عرض b3 (میلیمتر) 1600 1800 2100 2400 (**) عرض b3 (میلیمتر) 1800 1900 2400 2600 عمق d2 (میلیمتر) 1900 2100 2400     ارتفاع چاهک پایین آسانسور d3 (میلیمتر) تا 4/0 متربر ثانیه   تا 63/0 متر بر ثانیه 1400 1600 تا 0/1 متر بر ثانیه تا 6/1 متر بر ثانیه 1600 تا 5/2 متر بر ثانیه   2200   بلندی کف آخرین طبقه تا سقف چاه h1 (میلیمتر) تا 4/0 متر بر ثانیه   تا 63/0 متر بر ثانیه   3800   4200   4400 تا 0/1 متر بر ثانیه تا 6/1 متر بر ثانیه 4000 تا 5/2 متر بر ثانیه   5000 5200 5400   ابعاد اطاق موتورخانه آسانسورهای هیدرولیک عرض b4 (میلیمتر) 2000 عمق d4 (میلیمتر) 2000 ارتفاع h2 (میلیمتر) 2000 ابعاد اطاق موتورخانه آسانسورهای الکتریکی تا سرعت6/ 1 متر بر ثانیه عرض b4(میلیمتر) 2500 3200 عمق d4 (میلیمتر) 3700 4900 5500 ارتفاع h2 (میلیمتر)   2200 2400 2800 ابعاد اطاق موتورخانه آسانسورهای الکتریکی تا سرعت 5/2 متر بر ثانیه عرض b4(میلیمتر)   4200 3200 عمق d4 (میلیمتر)   4900 5500 ارتفاع h2 (میلیمتر)   2800                         جدول شماره دو-  آسانسورهای مسافربر -  ابعاد مفید-  ساختمانهای غیرمسکونی   (1) : غیرمسکونی مانند تجاری -  اداری و هتل. (2) : در صورتیکه در ساختمان غیرمسکونی بیش از یک دستگاه آسانسور موردنیاز باشد، به شرط تأمین حداقل یک دستگاه آسانسور با مشخصات اشاره شده در جدول فوق، می توان آسانسور 4 و 6 نفره بر اساس جدول شماره 1 نیز نصب نمود. ظرفیت به کیلوگرم برانکاردبر تخت بر 1000 1600 2000 2500   کابین   عرض b1 (میلیمتر) 1100 1400 1500 1800 عمق d1 (میلیمتر) 2100 2400 2700 ارتفاع (میلیمتر) 2200 2300   ابعاد و نوع در طبقات و کابین عرض b2 (میلیمتر) 900 1300 ارتفاع h3 (میلیمتر) 2000 2100 نوع بازشو تلسکوپی(*)-  از وسط بازشو (**)     ابعاد چاه (میلیمتر) (*) عرض b3 (میلیمتر) 1800 2400 2700 (**) عرض b3 (میلیمتر) 2000 2900 عمق d2 (میلیمتر) 2600 3000 3300   ارتفاع چاهک پایین آسانسورd3 (میلیمتر) تا 63/0 متر بر ثانیه 1500 1600 1800 تا 0/1 متر بر ثانیه 1600 1700 1900 تا 6/1 متر بر ثانیه 1800 1900 2100 تا 5/2 متر بر ثانیه 2400 2500   بلندی کف آخرین طبقه تا سقف چاه h1 (میلیمتر) تا 63/0 متر بر ثانیه       تا 0/1 متر بر ثانیه 4200 4400 4600 تا 6/1 متر بر ثانیه تا 5/2 متر بر ثانیه 5200 5400 5600     ابعاد اطاق موتورخانه عرض b4 (میلیمتر) 2200   عمق d4 (میلیمتر) 4200 5500 5800 ارتفاع h2 (میلیمتر) 2200 2800                               جدول شماره سه-  آسانسورهای بیمارستانی -  ابعاد مفید ظرفیت به کیلوگرم 2000 2500       کابین   عرض b1 (میلیمتر) 2400 2500 عمق d1 (میلیمتر) 5000 5700 ارتفاع (میلیمتر) 2200   ابعاد و نوع در طبقات و کابین عرض b2 (میلیمتر) 2400 2500 ارتفاع h3 (میلیمتر) 2200 نوع بازشو لولایی -  کشویی ارتفاع چاهک پایین آسانسورd3 (میلیمتر) تا 63/0 متر بر ثانیه   1300   بلندی کف آخرین طبقه تا سقف چاه h1 (میلیمتر) تا 63/0 متر بر ثانیه (الکتریکی) 4200 تا 63/0 متر بر ثانیه (هیدرولیکی) 3300 عرض b4 (میلیمتر) 2000 عمق d4 (میلیمتر) 2000 ارتفاع h2 (میلیمتر) 2000   ابعاد اطاق موتورخانه  آسانسورهای الکتریکی تا سرعت 63/0 متر بر ثانیه عرض b4 (میلیمتر) 3200 عمق d4 (میلیمتر) 5300 6000 ارتفاع h2 (میلیمتر) 2000   جدول شماره چهار-  آسانسورهای خودروبر -   ابعاد مفید   1-  در صورتیکه در ساختمان تنها یک دستگاه آسانسور خودرو بر در نظر گرفته شود می بایست از جدول ابعاد آسانسور ظرفیت 2500 کیلوگرم استفاده گردد. 2-  در صورتیکه در ساختمان بیش از یک دستگاه آسانسور خودرو بر پیش بینی شده باشد، حداقل یکی از آنها از جدول ابعاد آسانسور ظرفیت 2500 کیلوگرم و برای دیگری می تواند از جدول آسانسور ظرفیت 2000 کیلوگرم علایم هشداردهنده ابعاد و نوع ماشین قابل استفاده نصب گردد.   شکل 1-  آسانسورهای الکتریکی   شکل2-  آسانسورهای هیدرولیکی           پیوست سه   نحوه محاسبه تعداد و ظرفیت آسانسورها پیوست 3   نحوه محاسبه تعداد و ظرفیت آسانسورها مقدمه: انتخاب ظرفیت و تعداد آسانسور یک تصمیم اساسی در طراحی ساختمان است و هر گونه اشتباهی ممکن است منجر به کاهش رضایت مسافرین به علت زمانهای طولانی انتظار گردد و یا فضای مفید از ساختمان را به هدر دهد که نتیجه هر دو ضرر اقتصادی است. مسئولیت تعیین ظرفیت و تعداد آسانسور با مهندس طراح است و طراح شخصا" و یا توسط مشاورین، آسانسور(های) مناسب را باید پیش بینی نماید. با توجه به پیشرفت سریع تکنولوژی مخصوصا" در مبحث الکترونیک توصیه می شود که در محاسبات ترافیک از مشاورین متخخصص در این زمینه استفاده شود.    1-  هدف و زمینه کاربرد آنچه در قسمتهای بعدی این پیوست آمده است توصیه هایی در خصوص انتخاب آسانسور در ساختمانهای مسکونی می باشد که بر مبنای ISO 4190/6 تدوین گردیده است. با استفاده از این مقررات تعداد و مشخصات آسانسورها در طراحی مقدماتی ساختمانهای مسکونی معین می گردد. سه سطح کیفی برای سرویس دهی مطلوب مبتنی بر زمان انتظار 60، 80 و 100 ثانیه در طبقه اصلی ساختمان تعیین و به شرح ذیل مشخص شده اند. - برنامه              60 - برنامه              80 - برنامه              100        2-  تعاریف 2-1  طبقه اصلی: سطحی که معمولا" پیاده ها از سطح خیابان به آن دسترسی دارند. اگر این دسترسی به آسانسورها از سطوح مختلف وجود داشته باشد، در این صورت پائین ترین طبقه، طبقه اصلی محسوب خواهد شد. 2-2  میانگین زمان انتظار در طبقه اصلی: زمان متوسط بین دو نوبت حرکت متوالی کابین آسانسور در طبقه اصلی می باشد.   3-2  ظرفیت جابجائی( یک یا چند آسانسور) : درصدی از جمعیت ساختمان ، که آسانسور یا آسانسورها می توانند در زمان معینی جابجا نمایند. 2-4   زمان تئوری سفر : زمان تئوری، مدت زمانی است که کابین آسانسور بین دورترین طبقات از هم، در حرکت است (زمان سفر بخش بر سرعت مجاز) . 2-5  زمان اوج (ترافیک ورودی): حدفاصلی از روز که آسانسورها منحصرا" به منظور حمل افراد از طبقه اصلی به طبقات فوقانی مورد استفاده قرار می گیرند.   3-  قواعد کلی قواعد زیر توصیه هایی است که در استاندارد ISO 4190/6 آمده است و مقررات اجباری مندرج در متن مقررات بر توصیه های زیر ارجحیت دارند. 3-1  تعداد آسانسورها و مشخصات آنها: در ساختمانهای مسکونی که تعداد طبقات آنها از روی طبقه اصلی بیش از 3 طبقه بوده و یا فاصله بین طبقه اصلی و کف آخرین آپارتمان بیشتر از 8 متر باشد پیش بینی آسانسور توصیه می گردد. تعداد آسانسورها و مشخصات آنها با بکار بردن نمودارهای این پیوست تعیین می گردد. این ضمائم بر مبنای ضوابط مشروحه ذیل و موارد ارائه شده در جداول 1 و 2 و 3 به دقت تنظیم شده اند. الف-  حدفاصلی از روز :  زمان  اوج (ترافیک ورودی) ب -  اگر فقط یک آسانسور پیش بینی می گرد بار مجاز آن حداقل 630 کیلوگرم و سرعت مجاز آن حداقل 0/63m/s باشد. ج -  در هر گروه آسانسور : -        سرعت مجاز هر یک از آسانسورها حداقل باید یک متر بر ثانیه باشد. -        بار مجاز حداقل یکی از آسانسورها باید 1000 کیلوگرم باشد. 3-2  ترتیب استقرار آسانسورها آسانسورها ترجیحا" باید کنار هم قرار گیرند. استقرار پشت به پشت آنها نیز چون مانع استفاده مناسب از سیستم کنترل خواهد بود در مجموع نامناسب است. 3-3  تیپ درها نمودارهای ارائه شده در این پیوست فقط می توانند در مورد آسانسورهایی که در کابین و درهای طبقات خودکار است مورد استفاده قرار گیرند. 4-  انتخاب برنامه  کوتاهترین زمان انتظار در طبقه اصلی بهترین کیفیت سرویس دهی آسانسور می باشد. این زمان انتظار تأثیر مهمی روی تعداد و مشخصات آسانسورها دارد، بنابراین انتخاب برنامه باید با مطالعه دقیقی صورت گیرد. برای ساختمانهای مسکونی، نسبت به سطح کیفیت موردنظر آنها، زمان  انتظار  60، 80 و حداکثر 100 ثانیه قابل قبول می باشد. 5- آسانسورهای پانوراما : در شرایظ محیطی غیرعادی که در آن باد شدید , باران , برف  و یخبندان قابل پیش بینی است نباید از آسانسور در فضای باز استفاده نمود مگر آنکه اطراف آسانسور بصورت کامل ( شیشه ای ) پوشیده شود. این آسانسور نباید در محاسبات بار ترافیکی منظور گردد.         جدول 1 زمان -  ثانیه برنامه 60 80 100 حداکثر زمان انتظار در طبقه اصلی 60 ثانیه 80 ثانیه 100 ثانیه حداکثر زمان تئوری سفر 30 ثانیه 30 ثانیه 40 ثانیه ظرفیت حمل مسافر در 5 دقیقه 5/7 درصد جمعیت ساکن روی طبقه اصلی حداقل 2 آسانسور چنانچه تعداد طبقات روی طبقه  اصلی بیشتر از 6 7 8   جدول 2 فاصله بین دو طبقه متوالی به متر 20% 80/2 بار مجاز به کیلوگرم 400 630 1000 تعداد مسافرین در اطاقک آسانسور هنگام ترک طبقه اصلی (تقریبا" 80 درصد با ر مجاز) 5 7 11 زمان تلف شده برای هر مسافر (سوار و پیاده شدن) به ثانیه 5/3 5/3 5/3   جدول 3 سرعت مجازمتر بر ثانیه 63% 1 6/1 5/2 مجموع زمان تلف شده در توقف به ثانیه 5/9 10 5/9 5/9     پیوست چهار   نقشه ها و اطلاعات تکمیلی     پیوست چهار :  نقشه ها و اطلاعات تکمیلی   این پیوست جداول ابعاد و اندازه های چاه، چاهک، موتورخانه و کابین انواع آسانسورها را طبق مقررات BS5655:Parts نشان میدهد. توضیحات مربوط به هر جدول در همان صفحه درج گردیده است. در صورتیکه در ظرفیت مشابهی مغایرتی بین ابعاد مندرج در این پیوست و پیوست 2 باشد، ملاک عمل پیوست 2 خواهد بود .     شکل 2-1  طرح اولیه معماری آسانسورهای الکتریکی با تردد کم   پیوست  شش منابع معتبر بین المللی     1-  BS5655, Part 1 (EN81-1): 1986 – Safety rules for the construction and installation of hydrulic lifts. 2-  S5655, Part 2 (EN81-2) : 1986 – Safety rules for the construction and instalaation of hydrulic lifts. 3-  N115, November 1994, Safety rules for the Construction and installation of escalators and Passenger conveyors. 4-  ISO 4190-1982-Passenger Lifts and Service Lifts. 5-  Uniform Building Code, UBC/1997. 6-  ASCE Standard (ASCE 7-95); “Minimum Design Loads for Buildings and Other Structures” ;  American Society of Civil Engineers, 1995. 7-  American Sosiety of Mechanica Engineers; ASME A-17-1; “Elecric Elevators” ; Parts I and II. 8-  International Code Council; “International Building Code” ; First Draft;  November 1997. کتب مفید جهت مراجعه علاقمندان : 1-  Yanovsky , Lubomir-  Elevator Mechanical Design, Ellis Horwood –1993- Second Edition. 2-  Howking, Roger -  Lift Modernisation Guide, Elevator World -  1998. 3-  US Army Corp of Engineers; “Technical Instructions: Elavator Systems”; TI 810-90; August 1998. 4-  International Conference of Building Offecials; “Uniform Building Code”; 19970     واژه نامه     1-  جرثقیل برجی 1- Atower crane 2-  آسانسور 2- Elevator , Lift 3-  آسانسور کششی 3- Traction Lift 4-  آسانسور هیدرولیکی 4- Hydraulic Lift 5-  بالاسری 5- Headroom-Over Head space 6-  تابلو کنترل آسانسور 6- Lift Contorl Unit 7-  تعمیرکار 7-  Serviceman 8-  تراز طبقه شدن مجدد 8- Re-Leveling 9-  سیستم اضافه بار 9- Over Load 10-  سیستم پاراشوت 10- Safety Gear System 11-  آ نی یا لحظه ای 11- Instantaneons. 12-  آنی با ضربه گیر 12- Instantaneouswith Buffer 13-  تدریجی 13-  Progressive or Gradual 14-  چاه 14- Shaft-Hositway 15- چاهک 15- Pit 16-  درهای طبقات 16- Landing or Hoistway Doors 17-  در کابین 17- Car Door 18-  ریلهای راهنما 18- Guide Rails 19-  زنجیر جبران (سیم بگسل جبران) 19- Compensating Chain or Rope 20-  سرعت نامی 20- Nominal Speed 21-  ساده (پوش باتن) 21- Push Button 22-  جمع کن انتخابی 22- Collecrtive down 23-  جمع کن رو به بالا 23- Collective Up 24-  جمع کن انتخابی 24- Collective Selective 25-  فراخوانی گروه 25- Group Control 26-  سطح مفید کابین 26- Available Car Are 27- شیر اطمینان 27- Ruptur Valve 28-  ضربه گیر 28- Buffer 29-  طبقه اصلی ورودی 29- Main Floor 30-  طول مسیر حرکت 30- Travel Length 31-  کابین 31- Car-Cabin 32-  کلید آتش نشان 32- Fireman Switch 33-  کنترل کننده مکانیکی سرعت 33- Over Speed Governer 34-  موتورخانه 34- Machine Room 35-  نگهدارنده ریلها 35-  Rail Brackets 36-  وزنه تعادل 36- Counter Weight 37-  یوک کابین 37- Car Frame, Car Sling 38-  بیمارستانهای درمان سرپایی 38- Day Hospital-Day Clinic 39-  طبقه بندی شدن مجدد 39- Re-Leveling 40-  اتصال زمین 40- Earth 41-  پله برقی 41- Esclator 42- پله 42- Step 43-  دستگیره 43- Handrail 44-  زاویه شیب 44- Angle of Inclination 45-  سرعت نامی 45- Rated Speed 46-  شانه ثابت 46- Comg 47-  پیاده رو متحرک 47- Moving Walk - Auto Walk   * یادآوری : برای ظرفیت بیش از 20 نفر به ازای هر نفر 115/0  مترمربع به مساحت  کابین اضافه می شود.