تفاوتهای MBA و مدیریت اجرایی

EMBA یا Executive MBA که ما آن را مدیریت اجرایی می خوانیم در سال 1943 توسط دانشگاه شیکاگو به منظور آموزش مدیران سطح بالای شرکتها بنا نهاده شد . امروزه دوره های آموزشی EMBA در اکثر دانشگاهها ارائه می شود .

مدیریت اجرایی برای اشخاص باتجربه ای طراحی شده است که بیشتر قصد بالا بردن توانایی خود برای شکل دهی ایده هایشان را دارند تا کسب مهارت در مدیریت ، به همین دلیل است که سابقه مدیریتی شرط لازم جهت ورود به دوره های مدیریت اجرایی است . در مقابل ، MBA بیشتر مورد تقاضای جوانترهایی است که تازه دوره لیسانس خود را به پایان رسانیده اند و هنوز به کاری مشغول نشده اند و تمایل دارند مهارتشان را در مدیریت بالا ببرند . 


در حالی که MBA با تئوری های روز مدیریت مرتبط است ، کسانی که در رشته مدیریت اجرایی تحصیل می کنند سعی در افزایش تجارب شخصی دارند . در مدیریت اجرایی دید مدیریتی تر است اما در MBA نگاه فنی به مسائل مدیریتی بیشتر است .

گر چه عده ای معتقدند دانشجویان MBA با توجه به آموزش های به مراتب کاملتری که در زمینه مدیریت می بینند ، موفق تر از دانشجویان اجرایی هستند ، اما امتیازی که دانشجویان مدیریت اجرایی نسبت به دانشجویان MBA دارند این است که قادرند آنچه را که در کلاس درس می آموزند هم زمان در محیط کار خود اجرا کرده و تجربه کنند . 


علاوه بر تفاوتهای ماهیتی که در بالا ذکر شد ، MBA و اجرایی دارای تفاوتهای دیگری نیز در سایر کشورها هستند که عبارت است از : 

•         یکی از شرایط ورود به برنامه های آموزشی معتبر مدیریت اجرایی حداقل 5 سال سابقه مدیریتی است در حالی که برای داوطلبان MBA این شرط وجود ندارد . 
•         برای ورود به دوره های اجرایی معمولا نمره GMAT مورد نیاز نیست در حالی که برای ورود به دوره های معتبر MBA ، نمره آزمون GMAT یکی از ملاک های اصلی پذیرش است .
•         دوره آموزشی مدیریت اجرایی در اکثر نظام های آموزشی جهان یک دوره پاره وقت MBA است که برای افراد شاغلی طراحی شده که قصد ندارند حرفه خود را برای شرکت در دوره های تمام وقت MBA ترک کنند ، به همین دلیل کلاس های این رشته در روزهای تعطیل آخر هفته برگزار می شود .
•         امکان تخصصی شدن دوره در مدیریت اجرایی محدود است و یا کلا وجود ندارد در حالی که MBA در گرایش های مختلفی ارائه می شود . 


مقایسه MBA و اجرایی در آموزش عالی ایران

برای ورود به دوره های مدیریت اجرایی و MBA در ایران کلیه فارغ التحصیلان صرف نظر از مدرک دوره لیسانس می توانند برای ورود به این دو رشته داوطلب شوند ، شرط سابقه مدیریت برای ورود به رشته مدیریت اجرایی در ایران (فعلا) وجود ندارد . آزمون سراسری این دو رشته با هم برگزار می شود اما ضرایب دروس برای هر یک از این رشته ها متفاوت است .

 ضرایب دروس برای مدیریت اجرایی به شرح زیر است :  

زبان اجرایی (1) ، آزمون جی مت (2) ، تئوری های مدیریت (2) ، دانش مسائل روز مدیریت (2) ، زبان فارسی (1) ، ریاضی عمومی دوره فنی مهندسی (0) ، زبان MBA (0) .

ضرایب دروس گرایش MBA عبارتند از :  

زبان اجرایی (0) ، آزمون جی مت (2) ، تئوری های مدیریت (0) ، دانش مسائل روز مدیریت (0) ، زبان فارسی (0) ، ریاضی عمومی دوره فنی مهندسی (2) ، زبان MBA (1) .


با توجه به مطالب فوق با حذف ضریب آزمون جی مت برای داوطلبان مدیریت اجرایی و قرار دادن سابقه مدیریتی و یا لیسانس مرتبط با مدیریت به عنوان پیش شرط ورود به این دوره ، می توان پذیرش در این دوره ها را با استانداردهای بین المللی هماهنگ کرد . 

در دوره کارشناسی ارشد داوطلبان MBA تعداد 57 واحد درسی را پاس می کنند ولی داوطلبان مدیریت اجرایی برای گرفتن مدرک کارشناسی ارشد 38 واحد درسی را باید بگذرانند . 



دوستان تو هر گرایشی که هستند موفق باشند و پیروز

معرفی گرایشهای تخصصی MBA


•    Marketing بازاریابی
•    Finance مالی
•    IT فناوری اطلاعات
•    MIS سیستم‌های اطلاعاتی
•   مدیریت مراقبتهای بهداشتی (MBA in Health Care Management)
•   بازاریابی (MBA in Marketing)
•   ارتباطات (MBA in Communication)
•   کارآفرینی (MBA in Entrepreneurship)
•   . گردشگری (MBA in Hospitality & Tourism)
•   مدیریت منابع انسانی (MBA in Human Resources) (HR)

دوره کارشناسی ارشد مدیریت (MBA) یا Master of Business Administration به منظور پرورشی مدیران کارآمد جهت ادارة سازمانهای اقتصادی – اجتماعی، تولیدی و خدماتی طراحی شده است. هدف این دوره پذیرش فارغ‌التحصیلان دوره‌های کارشناسی در رشته‌های مختلف به خصوص رشته‌های فنی و مهندسی افرادی است که قادر باشند در زمینه‌های ذیل انجام وظیفه نمایند.


1) اداره و راهبری موثر و کارآمد سازمان با یک بخش تخصصی از آن نظیر بخش‌های تولیدی، بازریابی و فروش اطلاعات 
2) ایجاد تحول در یک بخش تخصصی سازمان
3) طراحی، هدایت و رهبری تحول در کل سازمان پس از کسب تجارب عملی در مدیریت
4) کارآفرینی با ایجاد فعالیت‌های جدید در درون سازمان و یا ایجاد سازمانهای جدید
5) ارائه خدمات مشاوره‌ای و مطالعاتی در زمینه‌های مزبور بر مدیران سازمانهای اقتصادی و اجتماعی 



مدیریت اجرایی با توجه به نیاز جامعه رو به رشد امروزین کشور و با هدف تربیت مدیرانی که کارکردهای کلان مدیریتی در سطوح مختلف را به گونه ای رشد یافته به اجرا درآورند، در زمره گزینه های موجود برای انتخاب در مقطع کارشناسی ارشد قرار گرفته است. تحلیل مسائل و ارائه راهکارهای قابل اجرا برای انواع واحدهای تولیدی و خدماتی، سیستمهای اطلاع مدیریت (MIS) ، مباحث رفتار سازمانی و مدیریت موثرمنابع انسانی و در نهایت برنامه ریزی و مدیریت  استراتژیک گوشه ای از موضوعات مورد بحث در مدیریت اجرائی هستند که در مقطع کارشناسی ارشد به تفصیل مورد بررسی قرار می گیرند. لازم به ذکر است که دانش آموختگان این رشته اغلب عهده دار پستهای  مدیریتی کلان نظیر واحدهای تولیدی- صنعتی بوده و یا در پستهای حیاتی نظیر مدیریت تاسیسات نفتی و پالایشگاهی ، طرح برنامه های کلان اقتصادی برای سازمانها و وزارتخانه ها و ... فعالیت می نمایند.

تفاوت مدیریت اجرایی با سایر رشته های مدیریت در این است که این رشته به دنبال تلفیق مهارتهای فنی و تجارب مدیریتی با اصول جهانشمول مدیریت است .ترجمه لغتی MBA در فرهنگ مدیریت دکتر الوانی فوق لیسانس مدیریت بازرگانی است و در کشورهای غربی به نوعی ادامه تحصیل در کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی با تاکید بر کارآفرینی محتوای رشته MBA را تشکیل می دهد.ولی در ایران MBA به دنبال آموزش مدیریت به متخصصین فنی مانند مهندسان برق،مکانیک و رایانه برای پرورش مدیرانی است که در زمینه تخصصهای فنی خود اتکایی بیشتری داشته باشند که و در مقابل مدیریت اجرایی EMBA به دنبال افزایش مهارتهای مدیریتی افرادی است که تجربه مدیریتی دارند. این تجربه می تواند در کلیه سطوح مدیریتی مورد توجه باشد؛از یک سرپرست ساده که مسئولیت دو نفر را در یک کارگاه کوچک به عهده دارد تا مدیر عامل یک شرکت عظیم تولیدی یا تجاری. مخاطبان مدیریت اجرایی یا EMBA  طیف وسیعتری را شامل می شوند. هر چند در ایران تمام این تفاسیر در تئوری و راهنمای ایجاد رشته ها در دانشگاهها وجود دارد ولی در عمل برنامه مدونی تحت این سرفصلها تهیه و اجرا نمی شود.

رشته مدیریت اجرایی با توجه به اینکه یکی از پر تقاضا ترین رشته های دانشگاهی در جهان !! است در ایران هم مخاطبان خاص خودش را دارد که از همه رشته های فنی مهندسی و رشته های علوم انسانی( وحتی گاهی علوم پایه) سیل مخاطبان به سوی این رشته سرازیر است و به قولی تب MBA همه گیر شده است. در مورد ادامه تحصیل در این رشته جذابیت خاصی وجود دارد .با توجه به اینکه این رشته نوعی حالت تحقیقاتی و پژوهشی دارد، آموزشهای روتین و آکادمیک کمتری در مقطع کارشناسی ارشد دارد و تاکید بر پژوهش عملی در زمینه های گوناگون مدیریتی است.همه افرادی که در خود توانایی مدیریتی احساس می کنند صرفنظر از رشته مقطع کارشناسی می توانند به دنبال تحصیل در این رشته باشند.ذکر یک نکته را در اینجا لازم می دانم ؛ علی رغم تمام احترامی که برای سایر رشته های دیگر قائل هستم اعتقاد شخصی من این است که بعضی رشته ها مانند رشته های گروه پزشکی و رشته هایی مانند روانشناسی و همین رشته مدیریت اجرایی؛ علاوه بر نیاز به ضریب هوشی بالا و اطلاعات کافی و وافی از سایر یافته های پیشین در زمینه تخصصی؛ نیاز به علاقه واقعی به مباحث مربوطه نیز دارند.واقعاً مطالعه تئوریهای مختلف مدیریت در زمینه های گوناگون بدون علاقه و حتی مواردی بدون عشق به چگونگی کاربرد این نظریه ها در عمل برای داوطلبان و حتی دانشجویان بسیار ملال آور و کسل کننده است. ادامه تحصیل در این رشته را به علاقمندان واقعی مدیریت توصیه می کنم.