سیستم مدیریت ساختمان (bms) چیست؟

سیستم مدیریت هوشمند ساختمان با بکارگیری از آخرین تکنولوژی ها در صدد آن است که شرایطی ایده آل ، همراه با مصرف بهینه انرژی در ساختمان ها پدید آورد.
این سیستم ها ضمن کنترل بخشهای مختلف ساختمان و ایجاد شرایط محیطی مناسب با ارائه سرویس های همزمان ، سبب بهینه سازی مصرف انرژی ، سطح کارایی و بهره وری سیستم ها و امکانات موجود در ساختمان می شود. کنترل و دسترسی به سیستم با استفاده از نرم افزارهای مربوطه از هر نقطه در داخل ساختمان و خارج از آن از طریق اینترنت مقدور می باشد.
هم اکنون نیمی از ساختمانهای بالای 10000 متر مربع در سطح کشور آمریکا که در انها از انواع سیستمهای BMS استفاده شده است، چیزی بالغ بر 10 درصد کل انرژی مصرفی در ساختمانهای بالای 10000 متر مربع را صرفه جویی می کنند. در صورتیکه که استانداردهای بین المللی در کلیه پروسه های نیازسنجی، طراحی، نظارت و اجرای سیستم رعایت شده و در طول بهره برداری از سیستم آموزشهای بومی لازم در اختیار بهره برداران و گروه نت ساختمان قرار گیرد، می توان به میزان مورد انتظار باعث ایجاد کاهش در مصرف انرژی گردید.
مزایای بهره گیری از BMS
هدف اصلی به کارگیری BMS در ساختمانها بهره گیری از مزایای اقتصادی و کاهش مصرف انرژی و ایجاد فضای امن و آرام در آنهاست. عموم مزایا و نتایج بهره برداری از BMS عبارتند از:
ایجاد محیطی مطلوب برای افراد حاضر در ساختمان.
استفاده بهینه از تجهیزات و افزایش عمر مفید آنها .
ارائه سیستم کنترلی با قابلیت برنامه ریزی زمانی عملکرد.
کاهش چشمگیر هزینه های مربوط به نگهداری و تعمیرات.
بهینه سازی و صرفه جویی در مصرف انرژی.
عدم نیاز به پیمانکار دائمی ساختمان.
امکان مانیتورینگ و کنترل تمامی نقاط تحت کنترل از طریق یک PC ، موبایل یا اینترنت
با توجه به یکپارچه سازی مدیریت تأسیسات و سیستمهای مختلف در ساختمان ، تمام تجهیزات بصورت هماهنگ کارکرده و امکان تداخل و بروز مشکلات ناشی از عدم هماهنگی از بین می رود.
امکان گرفتن گزارش های آماری از تمامی تجهیزات و عملکرد آنها به منظور بهینه سازی مصرف و عملکرد.
اجزاء و مشخصات راه حلهای BMSطراحان سیستمهای مدیریت ساختمان باید تصمیم بگیرند که :
استراتژی مناسب برای پیاده سازی سیستم کدام است؟
چه نوع سیستم و با چه مشخصاتی را انتخاب کنند؟
از چه پروتکل ارتباطی برای ارتباطات بهره بگیرند؟
و اینکه آیا اینترفیس WEB را به سیستم اضافه کنند یا نه؟
استراتژی های مناسب سیستم BMS در کاهش مصرف انرژی:معروفترین روشهای به کار گرفته شده توسط طراحان BMS عبارتند از:
خاموش و روشن کردن تجهیزات بر اساس جداول زمانبندی کارکرد،
Lock out یا بهره برداری از تجهیزات در صورت نیاز و ضرورت.
بهره برداری از می نیمم ظرفیت مجاز در بهره برداری از تجهیزات (Resets).
محدود کردن تقاضا یا Demand Limiting که موجب قطع برق تجهیزات در صورت بارگذاری بیش از حدود تعیین شده، خواهد شد.
مونیتورینگ وضعیت تجهیزات توسط اپراتورهای آموزش دیده و بهره برداری از داده ها در رفع مشکلات تجهیزات و بررسی عمکلرد موثر آنها.
انواع سیستمهای کنترل:سیستمهای کنترل ساختمان (BAS) عموماً در دو دسته بندی قرار میگیرند:
کنترل مستقیم دیجیتالی (Direct Digital Controls) یا DDC که سیگنالهای الکترونیکی را از طریق کامپیوتر دریافت کرده و با پردازش در کنترلرها برای کنترل مستقیم سیستمها مورد استفاده قرار می دهند. پیش از این و در ساختمانهای قدیمی به جای استفاده از سیگنالها و تغذیه الکترونیکی، دمپرها و actuator ها را با هوای فشرده و روش پنوماتیکی کنترل می کردند.
کنترل Stand-alone: که در آن هر سیستم به طور مجزا و بدون اتصال به BAS دارای کنترلرهایی است که عموماً از پیچیدگیهای زیادی برخوردارند و امکان اتصال آنها از طریق پروتکلهای استاندارد ارسال داده به مرکز کنترل یا سیستم BMS وجود ندارد. نظیر سیستمهای کنترل پکیجهای چیلر.

سیستمهای کنترل DDC مزایای زیادی نسبت به کنترل Stand-alone دارند که از آن جمله می توان به تولید فیدبکهای بیشتر، امکان مونیتورینگ و ایجاد سیستم کنترل متمرکز و یکپارچه در سیستمهای کنترل DDC اشاره نمود.
استانداردها و پروتکلهای ارتباطی:دو نوع سیستم ارتباطی اصلی برای سیستمهای DDC وجود دارد:
پروتکلهای اختصاصی، که در صورت استفاده از آنها تجهیزات در یک بخش خاص سیستم می توانند تنها با تجهیزات دیگری از همان برند اتصال پیدا کنند و امکان برقراری ارتباط ساده و مستقیم با تجهیزات تهیه شده از سایر برندها را ندارند. البته چنین سیستمهای به سرعت در حال حذف شدن از بازار تجهیزات BMS هستند چرا که دست کاربران را برای توسعه سیستم می بندند. اما مزیت این سیستم در بحث پشتیبانی است. چراکه تنها یک کارخانه سازنده و یک برند مسوول عملکردها و خطاهای سیستم است.
پروتکلهای باز، که در آنها از پروتکلهای ارتباطی شناخته شده استاندارد که عموماً در اسناد علمی منتشر شده اند ، استفاده می شود که برای تمام تولیدکنندگان باز است. ASHRAE که نام انجمن مهندسی سیستمهای گرمایش و سرمایش آمریکا است در سال 1995 استانداردی باز با نام BACnet را منتشر کرد که مبنای طراحیهای اکثر تولیدکنندگان سیستمهای BAS قرار گرفت. استاندارد باز دیگری از این نوع با نام Lonworks هم وجود دارد که البته با استقبال چندانی روبرو نشده است.
به دلایل بسیاری استفاده از پروتکل باز و استاندارد BACnet دارای مزیت است از آن جمله می توان به اطمینان از عملکرد تجهیزات برندهای مختلف در کنار هم بر اساس استاندارد BACnet، ایجاد فضای رقابتی برای افزایش کیفیت و قابلیت های تجهیزات BMS و افزایش مسوولیت تولیدکنندگان در قبال اشکالات احتمالی تجهیزات و پشتیبانی فنی از آنها را نام برد.
ضمناً برای ایجاد سازگاری میان نرم افزارهای مختلف نمایشی، مدیریت و کنترل در سیستمهای BAS بنیاد OPC استانداردی را با همین نام منتشر نموده است.
واسط کاربر وب (WEB Interface Browser)جستجوگر وب به عنوان بخشی از نرم افزار BMS به کاربر اجازه می دهد تا به منابع اطلاعاتی دسترسی پیدا کرده و آنها را از طریق اینترنت ببیند. این امر قابلیتهای کاربران را برای مدیریت تجهیزات روی شبکه BAS ساختمان، به شدت افزایش داده است. شبکه کردن سیستم کنترل تجهیزات همچنین می تواند امکان ارتباط با سایر نرم افزارهای کامپیوتری را فراهم آورد. مثلاٌ می توان نرم افزار BMS را به سیستمهای Online هواشناسی مرتبط نمود. با استفاده از این ابزار کلیه سیستمهای تهویه، امنیت و روشنایی ساختمانها می تواند توسط هر فرد یا گروه یا سازمانی از هر نقطه از دنیا مونیتور و یا کنترل شود. البته دستیابی به این اطلاعات باید در چهارچوبهای شناخته شده امنیت شبکه های کامپیوتری محدود شوند. یکی از مزیتهای اصلی واسط کاربر وب این است که باعث حذف کلیه واسطهای کاربر سنتی برای مونیتور وضعیت تجهیزات میشود و کلیه تجهیزات از طریق واسط وب قابل دیدن و ارتباط با یکدیگر می شوند. دیگر اینکه کلیه امکانات شبکه جهانی اینترنت برای ساختن یک سیستم BMS موثر و مفید قابل به کارگیری است.
معماری سیستم [BMS]سیستم معمولاً در سه سطح دسته بندی می شود. در سطح صفر وسائل و تجهیزات، حسگرها و اجزاء نهایی کنترل قرار می گیرند. سیستمهای M&E (ایستگاههای مهندسی و اپراتوری سیستم) در این بخش قرار دارند و از طریق ورودی و خروجیهایی به کنترلرهای یکپارچه منتقل می شوند. این انتقال ممکن است به طور مستقیم و یا از طریق تابلوهای طراحی شده صورت گیرد.
اجزاء پس از خاموش شدن سیستم وجود داشته و شامل سیستمهای I/O ، کنترلرها و نرم افزارهای ارتباطی با سطح 2 می باشد و تمامی الگوریتمهای کنترلی و منطقی در این سطح انجام می شود.
در سطح 2 یا سطح کنترل نظارتی سطحی است که در آن ابزارهای نظارتی و مدیریت اطلاعات شامل HMI ها، سرورها، تجهیزات ذخیره سازی و ایستگاههای کاری اپراتورها و مهندسان که باید با سیستم BMS در ارتباط باشند، قرار دارد. ارتباط بین سطح یک و دو از طریق پروتکلهای استاندارد صنعتی انجام می پذیرد.
نرم افزار کنترلی سیستمهای BMS دارای قابلیتهای بسیاری هستند. این نرم افزارها در سطح 3 قرار گرفته و روی سرورهای مناسب نصب می شوند و معمولاً دارای حداقل شرایط زیر هستند:
دارای محیط گرافیکی مناسب و ساده برای کاربر عادی.
دارای مجموعه Library) ) از انواع راه حل ها و برنامه ها جهت آسانی طراحی و توسعه سیستم در آینده .
دارای امکانات PM (سرویس و نگهداری) جهت راهبری سیستم در آینده بدون نیاز به تهیه نرم افزار PM مجزا.
امکان تعریف طول و عرض جغرافیایی جهت تنظیم اتوماتیک شرایط طلوع و غروب خورشید و کنترل مصرف انرژی.
امکان تعریف لایه های امنیتی دسترس به برنامه توسط کاربران متفاوت.
امکان تعریف لایه های امنیتی برای کاربران زیر سیستم های متفاوت از قبیل Access ، HVAC ، Lighting و ....
امکان ذخیره سازی اطلاعات نرم افزار در بانکهای اطلاعاتی SQL قابل کنترل توسط Microsoft Windows .
امکان تهیه ، تنظیم و مقایسه نمودارهای مختلف عملیاتی از جمله نمودار مصرف برق و ... در بازه های مختلف زمانی(Trends).
ارتباط ساده نرم افزار گرافیکی و I/O های سیستم.
امکان ذخیره سازی اطلاعات مربوط به خطاها و دیگر گزارشات تا مدتها قبل.
امکان ردیابی و پیگیری درخت و توپولوژی شبکه BACnet توسط نرم افزار بطور Online بطوریکه در صورت قطعی عضوی از شبکه، سیستم بطور اتوماتیک آلارم میدهد .
وظایف BMS در ساختمان هم اکنون سیستمهای یکپارچه BMS در ساختمانها، آسمانخراشها و برجهای تجاری- اداری و مسکونی و یا مجتمعهای صنعتی کنترل بخشهای مختلفی را به عهده دارند:
سیستمهای روشنایی.
فنها و تأسیسات سرمایش و گرمایش.
سیستمهای کنترل تردد.
سیستمهای نظارت تصویری.
تجهیزات اندازه گیری و میترها.
سیستمهای اعلام حریق.
سیستمهای امنیتی و حفاظت پیرامونی.
آسانسورها.
به طور معمول از BMS در اکثر ساختمانها برای کنترل تأسیسات گرمایش و سرمایش، روشنایی و کنترل تردد بهره برداری می شود. اما این سیستمها به دلیل استفاده از پروتکلهای استاندارد و معماری مبتنی بر استانداردهای شناخته شده، امکان لینک شدن با کلیه سیستمهای شمرده شده در بالا و شکل دهی یک مدل کنترل مجتمع برای همه اجزاء قابل کنترل در ساختمان را ایجاد می نماید. در شکل زیر شمای کاملی از یک سیستم به هم پیوسته BMS مبتنی بر وب را مشاهده می کنید. اجرای چنین سیستم جامعی در یک ساختمان واقعاٌ آن را به یک سازه امن و هوشمند تبدیل خواهد کرد.
تحقیقات نشان می دهد که به کارگیری BMS در بهترین حالت باعث کاهش 30 درصدی در مصرف انرژی در ساختمانها می شود. اما استفاده از سیستمهای یکپارچه نسبت به سیستمهای مجزا 15 درصد قابلیت بالاتر ایجاد می کند.

سیستم اعلام حریق

 

۱) سیستم های دستی:

در این سیستم ها برای اعلام تنها از شستی های اعلام حریق استفاده می شود

2) سیستم های اتوماتیک:

۱- متعارف

۲- آدرس پذیر

۳- هوشمند

الف) نوع دستی فقط برای ساختمانهای تا چهار طبقه که فاقد آسانسور می باشد استفاده می شود.

ب) برای کلیه ساختمانهای بالاتر از چهار طبقه که دارای آسانسور می باشند نصب سیستم اعلام حریق اتوماتیک اجباری است.

پ) برای کلیه مکانهای عمومی- تجاری- فرهنگی- آموزشی- و… نصب سیستم اعلام حریق اتوماتیک اجباری است.

رتبه بندی سیستم ها:

دستی: فقط استفاده از اعلام حریق

اتوماتیک: دستی+ تشخیص اتوماتیک تنها برای فضاها با خطر بالای حریق

دستی + تشخیص اتوماتیک مسیرهای فرار

دستی + تشخیص اتوماتیک مسیرهای فرار و اتاقهای منتهی به مسیرهای فرار

دستی + تشخیص اتوماتیک فضاهای با خطر بالای حریق و فضاهای خواب

دستی+ تشخیص اتوماتیک کلیه فضاها

منطقه بندی:

سهولت، سرعت و دقت در تشخیص و تعیین محل وقوع حریق به ویژه در ساختمانهای بزرگ، لزوم تقسیم بندی ساختمان به مناطق کوچکتر و مجزا را بوجود می آورد.

در ساختمانهای متعارف معمولاً هر طبقه را به عنوان یک منطقه حفاظتی یا zone در نظر می گیریم.

در ساختمانهای بزرگ که طبقات مساحت بالای دارند یک طبقه میتوان به چند طبقه حفاظتی تقسیم شود.

هشدار کاذب:

یکی از مشکلات سیستم های اتوماتیک اعلام حریق ارسال هشدار اشتباه و نادرست است که در صورت تکرار اعتماد به این سیستم را کاهش می دهد.

پیامهای خطا را میتوان در پنج گروه طبقه بندی کرد:

۱- هشدارهای خطا ناشی از انجام کارهای مانند پخت و پز، دود سیگار، دود اگزوز اتومبیلها، گرد و غبار

۲- هشدارهای ناشی از بروز عیب در شبکه

۳- هشدارهای خطا ناشی از اقدامات معرضانه مانند شکستن شیشه های شستی اعلام حریق

۴- هشدارهای خطا ناشناخته که در هیچ کدام از دسته های بالا نمیتوان قرار داد

در سیستم های متعارف با ۴۰ وتکتور یا کمتر ارسال دو پیام خطا در سال طبیعی و معمولی تلقی می شود

انواع سیستم های اعلام حریق اتوماتیک:

۱- سیستم های متعارف

۲- سیستم های آدرس پذیر

۳- سیستم های هوشمند

سیستم های اعلام حریق متعارف:

در این سیستم چندین آشکارساز و که یک منطقه از ساختمان را پوشش می دهند در قالب یک مدار به هم پیوسته و به تابلو کنترل مرکزی متصل می شوند بنابراین هر مدار نماینده یک منطقه است.

نحوه همبندی تجهیزات کشف و تشخیص نسبت به تابلوهای کنترل مرکزی به صورت شاخه ای و شعاعی است هر تابلو کنترل مرکزی متعارف میتواند ۴٫۲ – ۱۲٫۸- ۱۶- zone باشد.

حالتهای مدار باز، عادی، هشدار و اتصال کوتاه چهار وضعیت هستند که هر سیستم اعلام حریق میتواند به خود بگیرد. تعیین هر یک از این حالتها توسط کاهش یا افزایش دامنه جریان صورت می گیرد بنابراین لازم است تا در کل مدار، جریان مستمری برقرار گردد تا با تغییر دامنه آن تابلو کنترل مرکزی قادر به تعیین اوضاع مختلف باشد ضرورت برقراری چنین جریانی باعث می شود از یک مقاومت انتهای هر مدار استفاده شود ( ۶٫۸-۴٫۷)

حالتهای مختلف سیستم اعلام حریق:

۱- مدار باز: اگر در هر نقطه ای مدار قطع شود باعث کاهش و یا قطع جریان مستمر می شود این مورد توسط تابلو کنترل مرکزی احساس و اعلام می گردد

۲- شرایط عادی: آشکارسازها جریان بسیار کمی را از خود عبور می دهند که همان جریان مستمر می باشد

۳- شرایط هشدار: در صورت شرایط حریق و فعال شدن آشکارسازها جریان عبوری از آنها افزایش یافته و ممکن است تا mA 50 برسد.

۴- حالت اتصال کوتاه: در صورت بروز اتصال کوتاه در مدار اختلاف پتانسیل به صفر رسیده و جریان عبوری بشدت افزایش می یابد.

در هر منطقه متعارف یا مدار انشعابی یک منطقه نباید بیش از ۳۰ آشکارساز و تستی قرار گیرد.

سیستم اعلام حریق آدرس پذیر:

اصول کشف و تشخیص حریق در سیستمهای آدرس پذیر مشابه سیستمهای متعارف است به جز اینکه در این گونه سیستمها هر یک از آشکارسازهای اتوماتیک یا شستی ها دارای آدرس منحصر به فردی هستند که از طریق آن تابلو کنترل قادر به شناسائی آن است.

مدار کشف در این گونه سیستمها به صورت حلقوی است که از تابلو کنترل مرکزی آغاز و به همان تابلو ختم میشود

کلیه تجهیزات به صورت مدارک در این حلقه جای می گیرد

حداکثر مسافت فضاهایی که توسط یک حلقه می تواند حفاظت شوند ۰۰۰/۱۰ مترمربع است و میتواند تا پنج منطقه را پوشش دهند.

مدار هشدار صوتی میتواند به صورت جداگانه نصب شود.

حداکثر تعداد المانها در هر حلقه ۱۲۶ عدد می باشد.

سیستم اعلام حریق هوشمند: (آدرس پذیر آنالوگ)

در سیستمهای هوشمند آشکارساز همواره فعال و به طور پیوسته پاسخگوی سیگنالهای ارسالی از سوی تابلو کنترل مرکزی هستند و مانند سیستمهای آدرس پذیر و متعارف تنها در دو وضعیت هشدار یا عدم هشدار قرار ندارند در این گونه سیستمها آشکارسازها نقش تستگرهای را بازی می کنند که داده ها را به عنوان سیگنال های ورودی در اختیار ریز پردازنده های تابلو کنترل مرکزی قرار می دهند در این سیستم به منظور تعیین وضعیت کلی از سوی تابلو مرکزی در هر ۵-۱۰ ثانیه یکبار به طور کامل بررسی می شود

اجزای سیستم اعلام حریق:

۱- تابلو کنترل مرکزی: تابلو کنترل مرکزی ضمن بررسی کلیه ورودی ها، کلیه تجهیزات خروجی را نیز کنترل می کند و توان الکتریکی کلیه بخشها را تأمین می کند منبع تغذیه اصلی تابلو کنترل از نوع A.C و منبع تغذیه اضطراری آن از نوع D.C (باتری) است.

انواع آشکارسازها و شستی های اعلام حریق، تجهیزات ورودی تابلو کنترل محسوب می شوند

آژیرها، چراغهای هشدار، رله های فراخوان آسانسور، تجهیزات خروجی تابلو کنترل محسوب می شوند

انتخاب تابلو کنترل مرکزی تابلویی است از نوع سیستم انتخابی، اندازه ساختمان، کاربری تعداد مناطق و تجهیزات مورد نیاز ورودی و خروجی اعلام حریق.

تابلوهای مرکزی باید در نقاطی از ساختمان نصب شود که احتمال وقوع حریق در آنها کمتر است و در عین حال رفت و آمد پرسنل نگهداری و کنترل ساختمان در آنجا بیشتر باشد.

آشکارسازهای دودی:

این دتکتورها به چهار دسته تقسیم می شوند.

۱- نوری (optical) 2- یونیزاسیون ۳- لیزری ۴- مکشی

حداکثر فاصله دو دتکتور دودی نباید بیش از m 10 باشد

حداکثر فاصله یک دتکتور دودی تا دیوار نباید بیش از m 5 باشد

حداکثر مسافت قابل پوشش توسط یک دتکتور دودی ۵۰ می باشد

دیود نوری آشکارساز:

اکثر دیودها دارای یک دیود نوری هستند

۱- چشمک زدن در هر ۹ ثانیه وضعیت عادی

۲- بصورت مستمر روشن باشد نشانه عمل نمودن آشکارساز

۳- دیود نوری خاموش بماند یا چشمک سریع بزند نمایانگر عیب دو دتکتور می باشد

دیودهای نوری در اکثر مکانها به جز اماکن که دود آلود بودن آنها ناشی از کار عادی باشد (آشپزخانه- پارکینگ) استفاده می شود

دتکتور دودی نوری:

در این نوع دتکتورها یک منبع تولید نور یک سلول حساس به نور وجود دارد در صورت قطع و یا انعکاس شعاع نوری توسط دود سلول حساس به نور این موضوع را حس کرده دتکتور عمل می نماید.

دتکتورهای پرتوافکن: در این نوع از دکتورها از اشعه مادون قرمز و سلول فتوالکتریک که می تواند در فاصله ۱۰۰ متری نصب شود استفاده کرد. در صورت وجود دود اشعه مادون قرمز دچار نقصان و کاستی شده و دتکتور عمل می نماید این نوع دتکتور برای سطوح بزرگ (طول m 100 و عرض m100) به کار می رود و در فاصله ۳۰ الی cm 60 پایین تر از سقف نصب می شود و معمولاً برای انبارها و فروشگاهها و اماکن باز استفاده می شود.

دتکتور دودی نوری کانالی:

این نوع دتکتور دودی نوری در داخل کانال هوا نصب می شود و در مسیر هوای برگشتی نصب می شود

دتکتور دودی بدون سیم:

این نوع دتکتور بدون سیم مانند یک فرستنده با امواج رادیوئی عمل نموده و به هنگام فعال شدن یک سیگنال برای مرکز اعلام حریق که همچون گیرنده عمل می نماید می فرستد

آشکارساز دودی لیزری:

عملکرد آن همانند دیود دودی نوری بوده ولی حد آن بجای شعاع نوری از یک شعاع لیزری استفاده می شود که حساسیت بسیار بالائی به دتکتور می دهد این نوع دتکتورها با تشخیص دادن ذرات غبار از دود ضمن حساسیت بسیار بالا دقت بسیار بالائی نیز دارند.

دتکتورهای دودی یونیزاسیون در تشخیص آتشهای سریع بسیار خوب عمل کرده اما در شناسائی آتشهای پنهان چندان مؤثر نیست.

آشکارسازهای دودی نوری در تشخیص آتش های پنهان سریع عمل کرده و در تشخیص آتشهای سریع ضعیف هستند.

دتکتورهای لیزری در تشخیص هر دو نوع آتش بسیار بهتر عمل می کنند.

دتکتورهای دودی یونیزاسیون:

این گونه دتکتورها دارای یک محفظه ای با دو الکترود مثبت و منفی هستند که وجود ماده رادیواکتیو به نام آمویسیوم موجب یونیزه شدن هوای داخل آن می شود. بنابراین جریان الکتریکی ضعیفی بین دو الکترود در محفظه یونیزه برقرار می گردد. ورود دود به داخل محفظه موجب گسیختگی و کاهش جریان الکتریکی بین دو الکترود می شود و دتکتور فعال می شود.

دتکتور دودی استنشاقی:

دتکتورهای استنشاقی یا مکثی بر اساس نمونه گیری از هوای یک فضای معین وجود دود را که ممکن است ناشی از حریق باشد تشخیص می دهد و هواکشی یک یا دو دتکتور دودی (لیزری) یک برد الکترونیکی که عمل پردازش و ارزیابی را به عهده دارد. اجرای اصلی این نوع دتکتور می باشد.

دتکتور حرارتی

۱- دمای ثابت Fixed

2- نرخ افزایش rateafrise

3-مرکب

محل استفاده: در آشپزخانه، موتورخانه، پارکینگ و اماکینی که در آنجا اماکن استفاده از آشکارساز دودی به دلیل وجود انواع بخار و دود حاصل از گاز طبیعی تجهیزات وجود ندارد.

برحسب عمل کرد دتکتورهای حرارتی درجه حرارتی باشد به سه دسته تقسیم می شوند.

۱- واکنش سریع ( )

۲- واکنش متوسط

۳- واکنش کند

دتکتورهای حرارتی دمای ثابت:

این نوع دتکتورها را بر اساس دمای از پیش تعیین شده و ثابتی عمل می کند. این نوع دتکتورها از مکانیسم ترموکوپلی یا بی متال برخوردارند.

دتکتور حرارتی با نرخ افزایش:

این گونه دتکتورها بر اساس سرعت افزایش دما تحرک می شود. بنابراین دو عامل افزایش دما و مدت زمان آن در عمل کرد آشکارساز مؤثراست نرخ تحریک برای اغلب آشکارسازهای افزایشی معمولاً در دقیقه است و معنی آن این است که چنانچه دمای مکانی ظرف مدت یک دقیقه به میزان افزایش یابد دتکتور در وضعیت هشدار قرار می گیرد.

دتکتور حرارتی مرکب:

ترکیبی از دو دتکتور ثابت و افزایشی می باشد.

دتکتورهای حرارتی خطی:

آشکارساز شعله:

۱- دتکتور مادون قرمز

۲- دتکتور

۳- دتکتور ترکیبی (مادون قرمز- )

این نوع دتکتور را با توانائی تشخیص مادون قرمز و ماورای بنفش ساتح از شعله است این نوع دتکتورها را باید توانائی تشخیص ناشی از حریق در سطح ۸٫۱ مترمربع را از فاصله ۱۴ متری داشته باشد.

آشکارسازهای شعله مناسب اماکن وسیع و باز و یا با سقف بلند مانند انبارها- آشیانه

هواپیما و محوطه های صنعتی هستند و همچنین محوطه طی باز یا نیمه باز که حرکت تند هوا و یا باد میتواند مانع از رسیدن گرما به دتکتور شود

شستی اعلام حریق:

این گونه تغییرات همچون یک کلید عمل نموده و با تحریک از سوی یک فردی که به وجود حریق پی برده اند سیگنال هشدار را برای مرکز اعلام حریق ارسال می کند.

تجهیزات هشداری شنیداری:

۱- زنگها

۲ – بوقها

۳- آژیرها و بلندگوها

تجهیزات هشدار دهنده دیواری:

انواع چراغهای گردان و چشمک زن در کنار تجهیزات هشدار دهنده صوتی ساکنین را از بروز خطر حریق مطلع می سازد.

۱- کلید ری ست برای تست سالم بودن نشانگرهای (LED) سیستم و راه اندازی دوباره سیستم.

۲- خاموش کردن صدای آژیر در هنگام حریق (آتش سوزی)

۳- خاموش کردن صدای بارز (آژیر کوچک داخل دستگاه)

اشکال ناشی از قطعی برق شهری و باطری

اشکال ناشی از اتصال کوتاه و مدار بار زونها

۴- تست کردن آژیرهای سیستم

۵- اگر روی Normal قرار داده شود سوئیچ های موجود غیرفعال می شوند

اگر روی Arm Control قرار بگیرد سوئیچ ها فعال خواهند شد.

۶- هر گاه در مسیر آژیرها اشکال (اتصال کوتاه/ مدار باز) داشته باشیم روشن خواهد بود.

۷- هرگاه برق شهری (zzo 220AC) یا باطری ها

(قطع یا خراب یا بدون شارژ) ایراد داشته باشند روشن خواهد شد.

۸- در حالت نرمال همیشه باید روشن باشد.

منابع آزمون نظام مهندسی جهت آزمون آبان 1393

منابع آزمون نظام مهندسی جهت آزمون آبان 1393

رشته عمران (محاسبات)

• مبحث ششم ( بارهای وارد بر ساختمان )- (1392)

• مبحث هفتم ( پی و پی‌سازی )- (1392)

• مبحث هشتم ( طرح و اجرای ساختمان‌های با مصالح بنایی)- (1392)

• مبحث نهم ( طرح و اجرای ساختمان‌های بتن‌آرمه )- ویرایش چهارم، چاپ دوم(1392)

• مبحث دهم ( طرح و اجرای ساختمان‌های فولادی )- (1392)

• مبحث یازدهم ( طرح و اجرای صنعتی ساختمان ) - (1392)

• آئین‌نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله ( استاندارد 2800- 84) ویرایش سوم

• اصول و مبانی تحلیل سازه‌ها (در حد اطلاعات عمومی و دانشگاهی) *

• مکانیک خاک- گودبرداری و سازه های نگهبان*

* برای موارد ذکر شده منابع معتبر موردنظر بوده و منبع خاصی معرفی نمی‌گردد.

• تذکر1: منظور از مباحث، مباحث مقررات ملّی ساختمان می‌باشد.

• تذکر2: در صورت تناقض بین مباحث مقررات ملّی ساختمان و سایر مدارک فنی و یا کتابهای راهنمای مقرات ملّی، مباحث مقررات ملّی ساختمان ملاک عمل خواهد بود.

• تذکر3: به غیر از ویرایش‌های یاد شده در مباحث مقررات ملّی ساختمان اشاره شده در فوق، برای سایر مدارک و منابع فنی اعلام شده آخرین نسخه معتبر ملاک عمل خواهد بود.

•تذکر 4: اطلاع کامل از مبانی محاسبات سازه و تسلط بر روابط اساسی طراحی و تحلیل سازه ها ضروری است.

رشته عمران (نظارت)

 • قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و آئین نامه اجرائی آن (1390)

• مبحث اول ( تعاریف)(1392)

• مبحث دوم ( نظامات اداری)(1384)

• مبحث پنجم (مصالح و فرآورده‌های ساختمانی) (1392)

• مبحث ششم (بارهای وارد بر ساختمان)( 1392)

• مبحث هفتم (پی و پی‌سازی) (1392)

• مبحث هشتم (طرح و اجرای ساختمانهای با مصالح بنایی)- 1392

• مبحث نهم (طرح و اجرای ساختمانهای بتن آرمه) - ویرایش چهارم، چاپ دوم 1392

• مبحث دهم (طرح و اجرای ساختمانهای فولادی) (1392)

• مبحث یازدهم (طرح و اجرای صنعتی ساختمانها) ( 1392)

• مبحث دوازدهم (ایمنی و حفاظت کار در حین اجرا) (1392)

• مبحث بیست و یکم (پدافند غیرعامل) (1391)

• مبحث بیست و دوم(مراقبت و نگهداری از ساختمانها) (1392)

• راهنمای جوش و اتصالات جوشی در ساختمانهای فولادی (بخش‌های نظارت و اجرا) (1390)

• راهنمای قالب‌بندی ساختمانهای بتن‌آرمه (1382)

• * تحلیل سازه‌ها و طراحی سازه‌های فولادی و بتنی (در حد اطلاعات دانشگاهی و کلی)

• * روشها و جزئیات اجرایی ساختمان

* * برای موارد ذکر شده منابع معتبر مورد نظر بوده و منبع خاصی معرفی نمی‌گردد.

• تذکر1: منظور از مباحث، مباحث مقررات ملّی ساختمان میباشد.

•  تذکر2: در صورت تناقض بین مباحث مقررات ملّی ساختمان و سایر مدارک فنی، مباحث مقررات ملّی ساختمان ملاک عمل خواهد بود.

• تذکر3: آخرین نسخه معتبر مدارک و منابع فنی و مباحث مقررات ملّی ساختمان اعلام شده ملاک عمل خواهد بود.

.

رشته عمران (اجرا)

• مبحث دوم ( نظامات اداری)- (1384)

• مبحث سوم (حفاظت ساختمانها در مقابل حریق )- (1392)

• مبحث چهارم ( الزامات عمومی ساختمان )- (1392)

• مبحث پنجم (مصالح و فرآورده‌های ساختمانی)- (1392)

• مبحث ششم (بارهای وارد بر ساختمان)- (1392)

• مبحث هفتم ( پی و پی‌سازی )- (1392)

• مبحث هشتم (طرح و اجرای ساختمانهای با مصالح بنایی)- ( 1392)

• مبحث نهم (طرح و اجرای ساختمانهای بتن‌آرمه)- ویرایش چهارم، چاپ دوم(1392)

• مبحث دهم (طرح و اجرای ساختمان‌های فولادی)- (1392)

• مبحث یازدهم (اجرای صنعتی ساختمانها)- ( 1392)

• مبحث دوازدهم (ایمنی و حفاظت کار در حین اجرا)- (1392)

• مبحث هجدهم ( عایق‌بندی و تنظیم صدا)- (1390 )

•مبحث نوزدهم (صرفه‌جوئی در مصرف انرژی )- (1389)

• مبحث بیستم (علائم و تابلوها)- (1384)

• مبحث بیستم و دوم (مراقبت و نگهداری از ساختمان‌ها)- (1392)

• راهنمای قالب‌بندی ساختمانهای بتن‌آرمه (1382)

• آئین‌نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله ( استاندارد 2800- 84) ویرایش سوم

• گودبرداری و سازه‌های نگهبان*

• راهنمای جوش و اتصالات جوشی در ساختمانهای فولادی (بخش‌های نظارت و اجرا)- (1390)

• روشها و مسائل اجرایی*

• مسائل مکانیکی و برقی در ساختمان( برگرفته از متون مباحث سیزدهم، چهاردهم، شانزدهم و هفدهم مقررات ملّی ساختمان)

• قراردادها و شرایط عمومی و خصوصی آنها

• قوانین و ضوابط حقوقی و انتظامی مرتبط با مسئولیت مجری*

• قوانین صنعت بیمه و مالیات*

• مدیریت ساخت و نظام برنامه‌ریزی و کنترل پروژه*

• قانون کار*

• ماشین آلات ساختمانی*

•مقررات، قوانین و ضوابط حقوقی و انتظامی مرتبط با ساخت و سازها*

* برای موارد ذکر شده منبع خاصی معرفی نمی‌گردد.

• تذکر1: منظور از مباحث، مباحث مقررات ملّی ساختمان می‌باشد.

• تذکر2: در صورت تناقض بین مباحث مقررات ملّی ساختمان و سایر مدارک فنی و یا  کتابهای راهنمای مقرات ملّی، مباحث مقررات ملّی ساختمان ملاک عمل خواهد بود.

• تذکر3: به غیر از ویرایش‌های یاد شده در مباحث مقررات ملّی ساختمان اشاره شده در فوق، برای سایر مدارک و منابع فنی اعلام شده آخرین نسخه معتبر ملاک عمل خواهد بود.

رشته تاسیسات مکانیکی

• قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و آئین‌نامه اجرائی آن -( 1390 )

• مبحث دوم ( نظامات اداری )-) 1384 (

• مبحث دوازدهم ( ایمنی و حفاظت کار در حین اجرا )- (1392)

• مبحث چهاردهم (تأسیسات مکانیکی )-( 1391 )

• مبحث پانزدهم (آسانسورها و پلکان برقی )- (1392)

• مبحث شانزدهم (تأسیسات بهداشتی )-( 1391)

•راهنمای مبحث شانزدهم (تأسیسات بهداشتی )-( 1392)

• مبحث هفدهم (لوله‌کشی گاز طبیعی)-( 1389)

• مبحث نوزدهم (صرفه‌جوئی در مصرف انرژی )-( 1389 )

• مبحث بیست و یکم (پدافند غیرعامل)( 1391)

• مبحث بیست و دوم (مراقبت و نگهداری از ساختمانها) (1392)

• طرح و اجرای تاسیسات مکانیکی *

• مسایل مربوط به طراحی، اجرا و نظارت بر ساخت و سازها*

• مقررات، قوانین و ضوابط حقوقی و انتظامی مرتبط با ساخت و سازها*

• * برای موارد ذکر شده منابع معتبر مورد نظر بوده و منبع خاصی معرفی نمی‌گردد و از مراجع معتبر فنی و مهندسی شامل کتابهای دانشگاهی و انجمنهای بین‌المللی صنعت تأسیسات استفاده گردد.

• تذکر1: منظور از مباحث، مباحث مقررات ملّی ساختمان میباشد.

• تذکر2: در صورت تناقض بین مباحث مقررات ملّی ساختمان و سایر مدارک فنی و یا کتابهای راهنمای مقرات ملّی، مباحث مقررات ملّی ساختمان ملاک عمل خواهد بود.

• تذکر3: آخرین نسخه معتبر مدارک و منابع فنی و مباحث مقررات ملّی ساختمان اعلام شده ملاک عمل خواهد بود.

رشته تاسیسات برقی

• قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و آئین‌نامه اجرائی آن –(1390)

• مبحث دوم ( نظامات اداری )- ویرایش 1384

• مبحث سوم ( حفاظت ساختمانها در مقابل حریق )- (1392)

• مبحث دوازدهم ( ایمنی و حفاظت کار در حین اجرا )- (1392)

• مبحث سیزدهم (طرح و اجرای تاسیسات برقی ساختمانها )-(1382)

• راهنمای مبحث سیزدهم (طرح و اجرای تاسیسات برقی ساختمانها )- (1382 )

• مبحث پانزدهم (آسانسورها و پلکان‌ برقی )- (1392)

• مبحث نوزدهم (صرفه‌جوئی در مصرف انرژی )-( 1389)

• مبحث بیست و یکم (پدافند غیرعامل) (1391)

• مبحث بیست و دوم (مراقبت و نگهداری از ساختمانها) (1392)

• طرح و اجرای تأسیسات برقی *

• مسایل مربوط به طراحی، اجرا و نظارت بر ساخت و سازها*

• مقررات، قوانین و ضوابط حقوقی و انتظامی مرتبط با ساخت و سازها*

* برای موارد ذکر شده منابع معتبر مورد نظر بوده و منبع خاصی معرفی نمی‌گردد.

• تذکر1: منظور از مباحث، مباحث مقررات ملّی ساختمان میباشد.

• تذکر2: در صورت تناقض بین مباحث مقررات ملّی ساختمان و سایر مدارک فنی و یا  کتابهای راهنمای مقرات ملّی، مباحث مقررات ملّی ساختمان ملاک عمل خواهد بود.

• تذکر3: آخرین نسخه معتبر مدارک و منابع فنی و مباحث مقررات ملّی ساختمان اعلام شده ملاک عمل خواهد بود.

رشته شهرسازی

• قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و آئین‌نامه اجرائی آن - ویرایش 1390

• مبحث اول ( تعاریف )-ویرایش( 1392 )

• مبحث دوم ( نظامات اداری )-( 1384 )

• مبحث چهارم ( الزامات عمومی ساختمان )-( 1392)

• مبحث بیستم (علائم و تابلوها )-( 1384 )

• مبحث بیست و یکم (پدافند غیر عامل )- ( 1391 )

• مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری ایران

• *اصول و مبانی مدیریت برنامه‌ریزی و طراحی شهری

• *روش‌ها و شیوه‌های مدیریت برنامه‌ریزی و طراحی شهری

• *مسائل شهرسازی ایران اعم از مدیریت برنامه‌ریزی شهری و طراحی شهری

• حقوق، قوانین، مقررات و آئین‌نامه‌های مربوط به شهرسازی کشور ( نظیر قانون تغییر نام آبادانی و مسکن به وزارت مسکن و شهرسازی، قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران، قانون شهرداریها، آیین‌نامه بررسی و تصویب انواع طرحها از سطح ملی تا محلی، مباحث عمومی حقوق شهری و مشابه)

• اطلاعات تکنیکی لازم در زمینه انواع طرحها و برنامه‌های شهرسازی ایران از سطح ملی تا محلی شامل طرحهای آمایش، کالبد ملی، منطقه‌ای، ناحیه‌ای و محلی، هادی، جامع، ساختاری، تفصیلی، آماده‌سازی، شهرک‌سازی، شهرهای جدید، طراحی شهری، نوسازی و بهسازی، توانمند سازی، طراحی تفکیک اراضی شهری، انطباق کاربری اراضی شهری، طراحی انطباق شهری ساختمانها و نظایر آن

* برای موارد ذکر شده منابع معتبر مورد نظر بوده و منبع خاصی معرفی نمی‌گردد.

• تذکر1: منظور از مباحث، مباحث مقررات ملّی ساختمان میباشد.

• تذکر2: در صورت تناقض بین مباحث مقررات ملّی ساختمان و سایر مدارک فنی و یا کتابهای راهنمای مقرات ملّی، مباحث مقررات ملّی ساختمان ملاک عمل خواهد بود.

• تذکر3: آخرین نسخه معتبر مدارک و منابع فنی و مباحث مقررات ملّی ساختمان اعلام شده ملاک عمل خواهد بود.

رشته نقشه برداری

• قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و آئین‌نامه اجرائی آن –( 1390 )

• مبحث اول ( تعاریف )- ( 1392 )

• مبحث دوم ( نظامات اداری )-( 1384)

• مبحث دوازدهم ( ایمنی و حفاظت کار در حین اجرا )-( 1392 )

• دستورالعملهای تیپ نقشه‌برداری ( نشریه شماره 119و 95 سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی )

• *متره و برآورد کارهای نقشه‌برداری

• *نقشه‌برداری عمومی ( در حد اطلاعات دانشگاهی )

• *کاربرد روشها و دستگاههای نقشه‌برداری در ساختمان‌سازی و شهرسازی

• *کاربرد عکسهای هوایی و اطلاعات ماهواره‌ای در صنعت ساختمان‌سازی

• *تعیین موقعیت املاک

• *پیاده کردن نقشه‌های طراحی شده ساختمانها، محل پی‌ها یا شالوده‌ها، ستونها، قوسها در ساختمان، هندسه ساختمان و معابر

• *گرایشهای میکروژئودزی ( جهت رفتارسنجی و کنترل سازه‌های سنگین )، فتوگرامتری کاربردی، سیستمهای اطلاعات جغرافیایی( LIS , GIS ) در حد کاربردی

• *کنترل بر و کف در ساختمان‌سازی 

* برای موارد ذکر شده منابع معتبر مورد نظر بوده و منبع خاصی معرفی نمی‌گردد.

• تذکر1: منظور از مباحث، مباحث مقررات ملّی ساختمان میباشد.

•  تذکر2: در صورت تناقض بین مباحث مقررات ملّی ساختمان و سایر مدارک فنی، مباحث مقررات ملّی ساختمان ملاک عمل خواهد بود.

• تذکر3: آخرین نسخه معتبر مدارک و منابع فنی و مباحث مقررات ملّی ساختمان اعلام شده ملاک عمل خواهد بود.

رشته ترافیک

• قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و آئین‌نامه اجرائی آن -ویرایش 1390

• مبحث اول ( تعاریف )- ( 1392 )

• مبحث دوم ( نظامات اداری )- (1384 )

• *طراحی راههای شهری

• *مطالعات برنامه‌ریزی حمل و نقل و ساماندهی ترافیک

• *مشخصات فنی و اجرائی معابر

• *مهندسی ترافیک و ترابری

• *ایمنی معابر

• *حمل و نقل همگانی

* برای موارد ذکر شده منابع معتبر مورد نظر بوده و منبع خاصی معرفی نمی‌گردد.

• تذکر1: منظور از مباحث، مباحث مقررات ملّی ساختمان میباشد.

• تذکر2: در صورت تناقض بین مباحث مقررات ملّی ساختمان و سایر مدارک فنی و یا کتابهای راهنمای مقرات ملّی، مباحث مقررات ملّی ساختمان ملاک عمل خواهد بود.

• تذکر3: آخرین نسخه معتبر مدارک و منابع فنی و مباحث مقررات ملّی ساختمان اعلام شده ملاک عمل خواهد بود.

 رشته معماری(طراحی)

• مبحث سوم ( حفاظت ساختمانها در مقابل حریق)(1392)

• مبحث چهارم( الزامات عمومی ساختمان)(1392)

• مبحث هشتم (طرح و اجرای ساختمانهای با مصالح بنایی) ( 1392)

• مبحث یازدهم ( اجرای صنعتی ساختمان‌ها)(1392)

• مبحث پانزدهم (آسانسورها و پلکان برقی)، (فقط ضوابط مربوط به طراحی) (1392)

• مبحث هجدهم ( عایق‌بندی و تنظیم صدا) (1390 )

• مبحث نوزدهم ( صرفه‌جویی در مصرف انرژی) (1389)

• مبحث بیستم ( علائم و تابلوها) (1384)

•مبحث بیست و یکم ( پدافند غیر عامل) (1391)

• مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری

• مبانی طراحی معماری *

• جزئیات اجرائی ساختمان *

• ضوابط بلند مرتبه سازی *

• ضوابط مقررات شهرسازی و معماری برای معلولین *

* برای موارد ذکر شده منابع معتبر مورد نظر بوده و منبع خاصی معرفی نمی‌گردد.

• تذکر1: منظور از مباحث، مباحث مقررات ملّی ساختمان میباشد.

• تذکر2: در صورت تناقض بین مباحث مقررات ملّی ساختمان و سایر مدارک فنی و یا کتابهای راهنمای مقرات ملّی، مباحث مقررات ملّی ساختمان ملاک عمل خواهد بود.

• تذکر3: آخرین نسخه معتبر مدارک و منابع فنی و مباحث مقررات ملّی ساختمان اعلام شده ملاک عمل خواهد بود.

 رشته معماری(نظارت)

• قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و آئین‌نامه‌های اجرایی آن (1390)

• مبحث دوم (نظامات اداری)(1384)

• مبحث سوم ( حفاظت ساختمانها در مقابل حریق)(1392)

• مبحث چهارم( الزامات عمومی ساختمان)(1392)

• مبحث پنجم (مصالح و فرآورده‌های ساختمانی) (1392)

•مبحث هفتم ( پی و پی‌سازی )- ( 1392)

• مبحث هشتم (طرح و اجرای ساختمانهای با مصالح بنایی) ( 1392)

• مبحث نهم( طرح و اجرای ساختمانهای بتن‌آرمه)(1392)

•مبحث دهم ( طرح و اجرای ساختمانهای فولادی )- (1392)

• مبحث یازدهم ( اجرای صنعتی ساختمان‌ها)(1392)

• مبحث دوازدهم (ایمنی و حفاظت کار در حین اجرا) (1392)

• مبحث پانزدهم (آسانسورها و پلکان برقی)، (فقط ضوابط مربوط به طراحی) (1392)

• مبحث هفدهم (لوله‌کشی گاز طبیعی)-( 1389)

• مبحث هجدهم ( عایق‌بندی و تنظیم صدا) (1390 )

• مبحث نوزدهم ( صرفه‌جویی در مصرف انرژی) (1389)

• مبحث بیستم (علائم و تابلوها) (1384)

•مبحث بیست و یکم (پدافند غیر عامل) (1391)

• مبحث بیست و دوم (مراقبت و نگهداری از ساختمانها) (1392)

• راهنمای صرفه‌جویی در مصرف انرژی (1392)

• راهنمای جوش و اتصالات جوشی در ساختمانهای فولادی (بخشهای نظارت و اجرا)(1390)

• گودبرداری و سازه‌های نگهبان

• روشها و مسائل اجرایی*

•مقررات، قوانین و ضوابط حقوقی و انتظامی مرتبط با ساخت و سازها*

• مسائل مکانیکی و برقی در ساختمان( برگرفته از متون مباحث سیزدهم، چهاردهم و شانزدهم مقررات ملّی ساختمان)

• راهنمای مبحث شانزدهم(تاسیسات بهداشتی) (1392)

* برای موارد ذکر شده منابع معتبر مورد نظر بوده و منبع خاصی معرفی نمی‌گردد.

• تذکر1: منظور از مباحث، مباحث مقررات ملّی ساختمان میباشد.

• تذکر2: در صورت تناقض بین مباحث مقررات ملّی ساختمان و سایر مدارک فنی و یا کتابهای راهنمای مقرات ملّی، مباحث مقررات ملّی ساختمان ملاک عمل خواهد بود.

• تذکر3: آخرین نسخه معتبر مدارک و منابع فنی و مباحث مقررات ملّی ساختمان اعلام شده ملاک عمل خواهد بود.

 رشته معماری(اجرا)

• قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و آئین‌نامه‌های اجرایی آن(1390)

• مبحث دوم ( نظامات اداری)(1384)

• مبحث سوم ( حفاظت ساختمانها در مقابل حریق)(1392)

• مبحث چهارم( الزامات عمومی ساختمان)(1392)

• مبحث پنجم (مصالح و فرآورده‌های ساختمانی) (1392)

•مبحث هفتم ( پی و پی‌سازی )- ( 1392)

• مبحث هشتم (طرح و اجرای ساختمانهای با مصالح بنایی) ( 1392)

• مبحث نهم( طرح و اجرای ساختمانهای بتن‌آرمه)(1392)

• مبحث دهم ( طرح و اجرای ساختمانهای فولادی )- (1392)

• مبحث یازدهم ( اجرای صنعتی ساختمان‌ها)(1392)

• مبحث دوازدهم (ایمنی و حفاظت کار در حین اجرا) (1392)

• مبحث پانزدهم (آسانسورها و پلکان برقی)، (فقط ضوابط مربوط به طراحی) (1392)

• مبحث هفدهم (لوله‌کشی گاز طبیعی)-( 1389)

• مبحث هجدهم ( عایق‌بندی و تنظیم صدا) (1390 )

• مبحث نوزدهم ( صرفه‌جویی در مصرف انرژی) (1389)

• مبحث بیستم (علائم و تابلوها) (1384)

• مبحث بیست و دوم (مراقبت و نگهداری از ساختمانها) (1392)

• راهنمای صرفه‌جویی در مصرف انرژی(1392)

• راهنمای جوش و اتصالات جوشی در ساختمانهای فولادی (بخش‌های نظارت و اجرا)(1390)

• گودبرداری و سازه‌های نگهبان

• روشها و مسائل اجرایی*

• مسائل مکانیکی و برقی در ساختمان( برگرفته از متون مباحث سیزدهم، چهاردهم و شانزدهم مقررات ملّی ساختمان)

• نظام فنی و اجرائی کشور

• مقررات، قوانین و ضوابط حقوقی و انتظامی مرتبط با مسئولیت مجری*

• قوانین صنعت بیمه و مالیات*

• مدیریت ساخت و نظام برنامه‌ریزی و کنترل پروژه*

• قانون کار*

• ماشین آلات ساختمانی*

• دستورالعمل گودبرداری(1391)

* برای موارد ذکر شده منابع معتبر مورد نظر بوده و منبع خاصی معرفی نمی‌گردد.

• تذکر1: منظور از مباحث، مباحث مقررات ملّی ساختمان میباشد.

• تذکر2: در صورت تناقض بین مباحث مقررات ملّی ساختمان و سایر مدارک فنی و یا کتابهای راهنمای مقرات ملّی، مباحث مقررات ملّی ساختمان ملاک عمل خواهد بود.

• تذکر3: آخرین نسخه معتبر مدارک و منابع فنی و مباحث مقررات ملّی ساختمان اعلام شده ملاک عمل خواهد بود.

منبع : دفتر امور مقررات ملی ساختمان

تابلو توزیع برق سیار

این تابلوی سیار  که ساخت کمپانی ملتریک است ، برای توزیع برق و گرفتن انشعاب های متعدد از 20 تا 600  آمپر طراحی گردیده ، که می توان از آن در صنعت ساختمان ، کشتی سازی، نیروگاه و یا در شرایط اضطراری استفاده نمود.

سوئیچ های این تابلوی سیار که مورد تایید NEMA  می باشد بصورت نرگی و مادگی طراحی گردیده و از آن می توان در محیط های مرطوب و سخت استفاده نمود. 

این تابلو به راحتی توسط ماشین قابل جابجایی می باشد.

در زیر تصویر نمونه دیگری از این تابلو را مشاهده می نمایید.

استفاده از "داکت" شیوه‌ای برای انتقال کابل های هوایی به زیر زمین

 همه ما در خیابان و یا کوچه محل زندگی خود این صحنه را بارها مشاهده کرده ایم که روزی شهرداری خیابان را به طور کامل آسفالت کرده و همه چاله ها را پر می کند. ولی چند ماه بعد دوباره همان خیابان را حفر می کنند تا در زیر زمین لوله، سیستم تلفن و یا کابل برق جایگذاری کنند. بعد از پر کردن محل حفر شده، گروهی از شهرداری می آیند و آنجا را دوباره آسفالت می کنند. دوباره چند ماه بعد به دلیل عملیات کابل برگردان کارگران می آیند، زمین را حفر کرده و...

اما در کشورهای دیگر و بخصوص کشورهای پیشرفته از چه روشی برای کابل کشی به منازل استفاده می کنند تا مجبور نباشند بارها یک محل را حفر و مجددا آسفالت کنند؟ آیا می شود پیش از آسفالت کردن خیابان همه کابل ها را درون زمین قرار داد، تا دیگر نیازی نباشد چندبار زمین را حفر و جددا آسفالت کرد؟ در این صورت تکلیف کابل های جدید، استفاده فناوری های نوین و فیبر نوری چه می شود؟ در این مطلب قصد داریم انواع روش های کابل کشی در زیر زمین و را بررسی کنیم.

چندی پیش معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی، از توقف راه اندازی کابلهای برق هوایی خبر داده بود. مدیرعامل شرکت برق منطقه ای تهران نیز از توسعه تونل های زیرزمینی انتقال کابل توسط این شرکت خبر داد و تاکید نمود که تمامی کابلهای هوایی را زیرزمینی خواهند شد. همچنین در سال جاری حدود 150 میلیارد تومانبرای زیرزمینی کردن خطوط هوایی هزینه شد و اکنون کابلهای هوایی صدر زیرزمینی شده و به بهره برداری رسیده اند.

احداث خطوط هوایی برق در شهرهای بزرگی مانند تهران مشکلات زیادی را به همراه دارد و علاوه بر اینکه زیبایی شهر را خدشه دار می کنند، فضای کافی برای این کار نیز وجود ندارد. از مزایای خطوط زیرزمینی می توان به افزایش ضریب ایمنی شبکه، بهبود ولتاژ و کاهش تلفات اشاره کرد، همچنین نرخ خرابی و آسیب پذیری آنها در مقایسه با خطوط هوایی کمتر است؛ اما هزینه کابل نسبت به شبکه هوایی بسیار بیشتر می باشد. البته اگر هزینه های چندباره کندن زمین و آسفالت کردن را در نظر بگیریم، شاید استفاده از روش های زیرزمینی مقرون به صرفه باشد.

بر اساس اخبار بدست آمده، به نظر می رسد در کشور ما نیز برنامه ریزی هایی برای انتقال کابل ها به زیر زمین انجام شده است. اکنون که کشور عزیزمان در مرحله انتقال کابل های هوایی به زیر زمین است، خوب است نگاهی به انواع شیوه های انتقال شبکه برق و کابلها از زیر زمین بیاندازیم.

روش اول: تونل های زیرزمینی

یکی از روشهای انتقال کابلها، حفر تونلهای زیرزمینی است. احتمالا بیشتر شما با تونلهای زیرزمینی آشنا هستید و حداقل در فیلمهای خارجی آنها را دیده اید. تونلهای تاسیساتی (Utility tunnel) که به آنها یوتیلیدور (utilidor) نیز می گویند، دالان هایی در زیر زمین هستند که به منظور انتقال خطوط تاسیساتی مانند آب و برق و لوله های فاضلابی در زیر زمین ایجاد می شوند.

یکی از مزایای تونل ها این است که برای تعمیرات، ساخت و سازهای دوره ای و ارتقا کابلها یا لوله های زیر خاک؛ دیگر نیازی به حفاری های مکرر نیست. اما ساخت چنین تونلهایی نیز مشکلات خود و هزینه های بسیار سنگینی را نیز به همراه دارد. زیرا کابل‌های فشار قوی (230 کیلوولت) حتما باید از طریق کانال زیرزمینی شوند و بدین منظور باید در عمق 10 متری زمین تونلی با قطر سه متر حفاری شود. اما کابلهای فشارضعیف (20 تا 63 کیلو ولت) نیازی به این حفاری ها و هزینه های سنگین ندارند و می توانند در عمق یک متری زمین هم دفن شوند.

روش دوم: جایگذاری (مدفون کردن) کابلها در زیر خاک 

روش دوم که معمولا برای انتقال کابلهای برق فشار ضعیف و خطوط تلفن استفاده می شود، جایگذاری (مدفون کردن) کابلها در زیر خاک Direct-buried cable یا Trench می باشد.

مدیرعامل شرکت توزیع برق تهران نیز بیان کرده که کابل‌های فشار ضعیف هم به تدریج و با توجه به بودجه به زیر زمین می‌روند و برای این کار زمین را به عمق یک متر و قطر نیم متر حفر و کابل را دفن خواهند کرد. این روش متداول ترین روشی است که در کشور ما انجام می شود و کارگران برای جایگذاری چند لوله تمام کوچه و خیابان را حفاری کرده و بعد از مدتی پر می کنند! این اقدام شرکت توزیع برق تهران نیز با توجه به شرایط کنونی کشور ما می تواند این معضل را تشدید کند.

روش سوم: مجراهای زیرزمینی (underground conduit) یا کابل داکت ها (cable duct)

اما در اینجا روش دیگری را برای زیرزمینی کردن کابل های فشار ضعیف معرفی می کنیم که در کشورهای پیشرفته به کار گرفته شده و اثر بخش بوده اند. در این روش نه نیازی به تونلهای بسیار بزرگ می باشد و نه مشکل کندکاری‌های پیاپی بوجود می آید.

طبق بررسی ما کشورهای پیشرفته برای سیم کشی تلفن، کابل برق، فیبر نوری، تلویزیون کابلی و دیگر سیم هایی که نیاز است به منازل مردم برسند، روش جالبی را برگزیده اند. در این روش شرکت های پیمانکار پیش از آسفالت کردن خیابان ها (یا حداقل با یک بار حفر زمین) تعدادی "داکت" که لوله هایی مخصوص کابل گذاری می باشند را درون زمین قرار می دهند. سپس هر بار که شرکتی قصد دارد کابلی را از منطقه ای به منطقه دیگر بکشد، از این داکت ها استفاده کرده و بدون نیاز به حفر زمین و صرف هزینه های زیاد، با قراردادن کابل درون لوله های داکت کار خود را به اتمام می رساند. 

کابل داکتها cable duct نگهدارنده های کابلها الکتریکی هستند که در زیر زمین جایگذاری می شوند و کابلهای الکتریکی از داخل آنها عبور داده می شوند. به مجموعه ای از این خطوط الکتریکی که از زیر زمین وارد ساختمان ها می شوند، داکت بانک Duct bank گویند.

یک duct bank امکان جایگزینی کابلهای آسیب دیده یا افزودن کابلهای برق و ارتباطی را بدون نیاز به حفاری های مجدد فراهم می کند. همچنین از روش های Cable jetting یا Pulling برای وارد کردن کابلها به داکت ها استفاده می شود. 

درحالی که معمولا برای کابل گذاری در زیرزمین، از داکتهای فلزی استفاده می شود، اما داکتهای پلاستیکی از جنس پلی استر، پلی اتلین و PVC نیز مزایایی دارد. مزایایی از قبیل هزینه کمتر، نصب سریعتر و مقاومت بیشتر در برابر پوسیدگی و زنگ زدگی.

شاید برای مسئولین استفاده از روش های ارزان قیمت و کم هزینه توجیه اقتصادی بیشتری داشته باشد، اما با در نظر گرفتن دوباره کاری ها و صرف هزینه های مجدد جهت کندکاری و حفر زمین، بهتر است تصمیم گیری ها، همراه با آینده نگری بیشتر باشد تا بودجه های عمرانی برای ایجاد زیرساخت هایی استفاده شود که تا سال های سال بتوان از وجود آنها بهره برد.

سید مصطفی فقیه